فکرشهر: شهرستان جم که از یک دهه قبل با کاهش بارندگی‌ها، افزایش برداشت از منابع آب سطحی و زیرزمینی و در نتیجه خشکسالی مواجه بوده، اکنون در آستانه یازده‌سالگی خشکسالی، به یک قدمی بحران آب رسیده است.
با برداشت بی رویه آب سنگ‌شکن‌ها و پالایشگاه فجر جم از یک طرف و از طرف دیگر خشکسالی‌های اخیر، شهرستان جم با کمبود شدید آب مواجه شده است.
علی‌رغم اذعان و تاکید تمام مسئولان و گروه‌های مختلف مردم در خصوص مشکل کمبود آب در شهرستان جم، اجرای راهکارهای مدیریت مصرف آب در بخش‌های مختلف خصوصا کشاورزی، با حرکتی کند تداوم یافته است.
به گزارش فکرشهر از مهر، اکنون و در حالی که اولین ماه از سال ۹۷ را پشت سر می‌گذاریم، شاهد تداوم کشت محصولات پرآب‌بر در بخش‌های مختلف شهرستان جم و برداشت بی‌وریه آب توسط پالایشگاه فجرجم بوده است.
کمبود آب معضل بسیار جدی شهرستان جم است و تاخیر اجرای طرح آبخیزداری شهرستان جم نگرانی‌ها را زیاد کرده است که نکند خدای نکرده تابستان پیشرو با معضل کمبود شدید آب حتی برای مصارف خانگی مواجه شویم.
تابستان پیش رو، تابستان سختی در انتظار شهرستان مهاجر پذیر جم خواهیم بود.شهرستانی که جمعیت آن به سرعت در حال افزایش است.
شهرستان جم در گذشته یکی از سرسبزترین نقاط استان بوشهر و پرآب‌ترین مناطق استان بوده استشهرستان جم که در گذشته یکی از سرسبزترین نقاط استان بوشهر و پرآب‌ترین مناطق استان بوده است در سال‌های اخیر با مشکلات زیادی در زمینه تامین آب مواجه شده است که عوامل متعددی دست در دست همدیگر داده‌اند تا وضعیت آب جم از شرایط بحرانی فراتر رود.
طبق بررسی کارشناسان مربوطه روند برداشت آب در دشت‌های جم و ریز فاجعه بار است؛ دشت ریز به علت اینکه منبع تامین آب شرب، صنعت و کشاورزی محسوب می‌شوند به همراه دشت آبدان به عنوان دشت‌های پایلوت کشوری در طرح احیا و تعادل بخشی قرار گرفته‌اند.
دشت جم و دشت ریز سالیان گذشته به عنوان دشت‌های پر آب استان بوشهر با منابع آب شیرین محسوب می‌شد و در باور کسی نمی‌گنجید که روزگاری دچار کم آبی و خشکسالی شود.
به هر حال وضعیت امسال آب در جم به عقیده کارشناسان به هیچ عنوان مناسب نیست و باید همگی مردم در مدیریت مصرف آب به صورت جدی اقدام کنند.
شدت خشکسالی بیش از سرعت اقدامات ما است
مدیرعامل آب منطقه ای استان بوشهر از عوامل موثر در خشکسالی، تاخیر در بارندگی‌ها و برداشت بی رویه آب را روی دشت‌های جم دانست و خاطرنشان کرد: برخی دشت‌ها مثل بوشکان، طلحه، فاریاب، دهرود و جم عمق چاه‌ها به سنگ کف خورده و آب‌دهی رودخانه‌ها به حداقل ممکن رسیده یا خشکیده است.
شاپور رجایی اضافه کرد: دشت‌های استان بوشهر، دشت‌های زنده‌ای هستند و در صورت کنترل اضافه برداشت، اجرای پروژه‌های آبخیزداری و آبخوان‌داری و تغذیه مصنوعی قابلیت احیا دارند.
خسارت خشکسالی و کاهش بارندگی بیش از سرعت اقدامات ما استوی خاطرنشان کرد: برنامه‌هایی نظیر پر کردن چاه‌های بدون مجوز با همکاری دستگاه قضایی در دست اجراست، ولی خسارت خشکسالی و کاهش بارندگی بیش از سرعت اقدامات ما است.
وی از راه‌های کاهش تنش آبی شهرستان جم و استان بوشهر را پیگیری منابع جایگزین آب مثل ایجاد آبشیرین‌کن‌ها و تکمیل سدها دانست که طبق برنامه درحال اجراست،که باید ۴۰ درصد نیاز آبی استان‌های ساحلی از دریا تامین شود، اما در مقابل اصلاح آبیاری کشاورزی که بالای ۹۰ درصد مصرف آب استان را به خود اختصاص می دهد، باید با همت و جدیت بیشتری دنبال شود.
وضعیت آب در شهرستان جم اسفناک است
نایب رئیس شورای اسلامی جم نیز وضعیت آب در شهرستان جم اسفناک توصیف کرد و گفت: با توجه به مصرف زیاد آب در تابستان پیشرو با مشکل جدی بی آبی مواجه هستیم.
وی در ادامه تاکید کرد: حل بحران آب جم در اولویت برنامه امسال مسئولین استان بوشهر قرار گیرد.
نایب رئیس شورای اسلامی شهر جم بیان داشت: متاسفانه وضعیت آب شهرستان جم مورد غفلت شدید و ضعف مدیریت در سالیان گذشته قرار گرفته است و اگر قرار است این بحران حل شود نیازمند عزم جدی و قرار گرفتن در اولویت اول نگاه استانی است.
وضعیت آب جم از تعارف گذشته است و نیاز است راهکارهای حل مشکل با جدیت و همدلی پیگیری و اجرایی شودعلی پریشان خاطرنشان کرد: وضعیت آب جم از تعارف گذشته است و نیاز است راهکارهای حل مشکل با جدیت و همدلی پیگیری و اجرایی شود.
وی به کشت بی رویه گوجه، خیار و هندوانه در فضای باز در سال های قبل را یکی از عوامل تشدید کننده و تهدید کننده منابع آبی جم برشمرد و بیان داشت: آنچه مشخص است اینکه شهرستان جم همواره به داشتن باغ‌های مرکبات و خرما معروف بوده است و قطعا کشت‌های فضای باز هیچ توجیهی ندارد.
عضو شورای اسلامی شهر جم با تاکید بر لزوم تسریع در بهره‌برداری خط انتقال آب شیرین از دریا به جم، گفت: با توجه به تنگناهای موجود شهرستان در حوزه آب، امید است این خط انتقال نقش حیاتی در رفع مشکلات مردم دارد با نگاه ویژه وزارت نفت هر چه سریعتر تکمیل شود.
پریشان تصریح کرد: برداشتهای بی‌رویه آب باعث شده تا منابع زیرزمینی آب شهرستان جم هر ساله با افت زیادی روبرو شود و این موضوع چراغ سفره‌های زیرزمینی جم را قرمز کرده است.
وی ابراز امیدواری کرد: انتقال آب از دریا به جم، اجرای طرح‌های آبخیزداری و آبخوان‌داری در کنار احداث سد باغان می‌تواند نسخه شفابخشی برای آب در شهرستان جم باشد که باید به صورت جدی پیگیری و اجرا شود.
پریشان در بخش دیگری از صحبت های خود با تاکید بر اینکه وضعیت خشکسالی در شهرستان جم بسیار نگران کننده است، اظهار داشت: خشکسالی مشکلات زیادی را در حوزه آب شرب در جم ایجاد کرده و مردم برای تامین آب شرب نیز با مشکل روبه رو هستند.
وی با اشاره به کاهش سطح آب سفره های زیرزمینی جم گفت: میزان زیادی از آب شرب مردم جم از چاه ها تامین می شود اما در حال حاضر به دلیل برداشتهای زیاد سطح آب سفره ها کاهش زیادی داشته و حتی برخی از این چاه ها نیازمند کف شکنی است.
لزوم جلوگیری از برداشتهای غیرمجاز
عضو شورای اسلامی شهر جم با بیان اینکه برداشت بی‌رویه آب توسط شرکت پالایش گاز فجر جم و سنگ شکن ها که از عوامل تاثیرگذار در کمبود آب در شهرستان جم محسوب می شوند.
پریشان تاکید کرد: متاسفانه به دلیل برداشتهای غیرمجاز هر روز یک چاه آب شرب در سطح جم از مدار مصرف خارج می شود که این موضوع نگران کننده و ضروری است که برنامه‌ریزی‌های مناسبی در این حوزه صورت گیرد.
در مناطقی از شهر جم با تانکر آبرسانی می‌شود و این زیبنده شهر جم نیستاین مسئول با بیان اینکه شبکه آبرسانی شهر جم فرسوده است، تاکید کرد: آب در مناطقی از شهر جم با کمبود یا جیره بندی شدید مواجه است.
وی افزود: در مناطقی از شهر جم با تانکر آبرسانی می‌شود و این زیبنده شهر جم نیست.
علی پریشان به آبرسانی مکرر تعداد ۵۰ تانکر از سیراف به شهرک های مسکونی جم اشاره کرد و گفت: آبرسانی از طریق تانکر هزینه ی زیادی ایجاد کرده است.
وی افزود: این تانکرهای آب علاوه بر هزینه ی زیاد؛ یکی عوامل تصادف و نابودی آسفالت در مسیر جم –سیراف محسوب می شوند.
شرایط سخت تامین آب پایدار در جم
فرماندار جم نیز در ارتباط با وضعیت آبی شهرستان جم بیان داشت: شهرستان جم با شرایط سختی در تامین آب پایدار شهرها و روستاها مواجه است و کم بارشی سال گذشته نیز این شرایط را سخت تر کرده است.
محمد حسینی تاکید کرد: قطعا با توجه به وضعیت سفره‌های آبی شهرستان، باید تدابیر ویژه ای برای فصل تابستان اتخاذ شود تا بتوان با کمترین مشکلات آب شهرستان را تامین کرد.
این مسئول با اشاره به اجرای پروژه بزرگ آبرسانی جم، تصریح کرد: سفره های زیر زمینی جم دیگر جوابگوی نیاز آبی شهرستان نیست و به همین دلیل شیرین سازی و انتقال آب از دریا به جم در دستور کار وزارت خانه های نفت و نیرو قرار گرفت.
حسینی با بیان اینکه پروژه آبرسانی جم در دولت یازدهم احیا شد اظهار داشت: این پروژه به دلیل عدم تامین مالی متوقف شده بود که در سفر استانی رئیس جمهور روحانی به بوشهر، مجددا در مصوبات سفر قرار گرفت و وزارت نفت در حال تامین اعتبار پروژه است.
نماینده عالی دولت در شهرستان جم از پیشرفت ۹۰ درصدی ابنیه فنی و ۸۰ درصدی تامین تجهیزات خط انتقال و سایت های ۶ گانه خبر داد و گفت: برای تکمیل خط انتقال لازم است تامین تجهیزات باقی مانده سرعت گیرد.
