فکرشهر: با بررسی تاریخ درمی یابیم هیچ انحصاری پایدار نیست.
از عصر حجر تاکنون، تکنولوژی های ساخت بشر در حال تغییر و دگرگونی بوده است؛ از شیوه تغییر جنگ افزارها گرفته تا شکار و سیاست های کشورداری، شیوه های کشت و زراعت، حمل و نقل و...، همه و همه در حال تغییر بوده و هیچ بشری قادر به نگه داشت آن نبوده است. آنچه اهمیت دارد، آن است که ما می بایست پیشرو و پرچمدار تکنولوژی های روز دنیا باشیم. نیروهای تحصیل کرده و خلاق جامعه در اختیار داریم و آنچه در اختیار نداریم، مدیریت صحیح است؛ متاسفانه در جامعه ما به جای استفاده از مدیران جوان و خلاق، قدرت در دست افراد پیر و از تاریخ گذشته است. مدیران با دانش پنجاه سال پیش، ضامن توسعه کشور نیستند؛ تصمیمات آن ها بر پایه دانش پنجاه سال پیش آنهاست؛ بر آن ها گله ای هم نیست، بلکه بر کسانی گله است که آن ها را به کار می گمارند.
در اکثر کشورهای توسعه یافته، مدیریت راهبردی بر عهده جوانان است، چون آن ها هستند که از دانش روز برخوردارند. از مدیران و طراحان جوان خودرو در شرکت های بزرگ خودروسازی مثل جنرال موتورز گرفته تا مدیران ارشد بزرگ ترین شرکت نرم افزاری دنیا ـ مایکروسافت ـ و پاول دروف ۳۲ ساله که تمام مدیران ۶۴ ساله ایران و روسیه را به چالش کشید، همه و همه قدرت جوانی است. نبوغ پاول دروف وقتی شکوفا شد که وی به عنوان حامی گردش آزاد اطلاعات و ارتباطات در مقابل حذف صفحات سیاسی مخالفان ولادمیر پوتین در انتخابات پارلمانی بحث برانگیز روسیه، ایستادگی کرد و به همین دلیل از شرکت خودساخته خود، «ویٖ کِی» کنار گذاشته شد و برای مقابله با انحصار، شرکت «تلگرام» را پایه ریزی کرد؛ شرکتی که در کم تر از سه سال، دل مردم روسیه و ایران را تسخیر کرد.
تلگرام با امکانات گسترده،شعار «هر فرد، یک رسانه» را به عرصه عمل کشاند، با تبادل دانایی ها، دانایی مردم را به شدت بالا برد. کانال های علمی و تخصصی بنیاد گذاشته شد و کسب و کارهای نو در جامعه به راه افتاد، افراد دانا بدون هزینه به جامعه معرفی شدند و جای قدرتمندان ثروتمند تنگ و تنگ تر شد و انحصار قدرت، ثروت و شهرت آن ها شکسته شد و هیمنه پوشالی خیلی از افراد با مشخص شدن عیار دانایی آن ها فرو ریخت؛ در همین فضا بود که شبکه های فساد از هم پاشید و ادامه کار برای آن ها سخت شد؛ اینجا بود که تلگرام از خط چهل میلیون نفر گذشت و تقریبا تمام افراد هجده تا شصت و پنج سال را در بر گرفت.
بعد از تاثیرگذاری بر انتخابات مجلس روسیه و ریاست جمهوری ایران، ایران و روسیه مشترکا تصمیم به فیلترینگ تلگرام گرفتند که در اندک زمانی با عرضه نسخه ضد فیلتر این نرم افزار، پروژه فیلترینگ در هر دو کشور شکست سختی خورد. در این زمینه کارشناسان اهل فن تذکرات فراوانی به مسئولان هر دو کشور دادنده بودند، اما گوش شنوایی نبود. اکنون تلگرام با ارائه نسخه غیر قابل فیلتر خود، دهان همه کسانی که گوششان بر همه نقد و تحلیل ها بسته بود را ـ به دلیل حیرت ـ باز کرد.
باید متذکر شد، تکنولوژی به خودی خود خطر ساز نیست، اما آنچه جامعه امروز ما را تهدید می کند، ناآگاهی است. ناآگاهان باید بدانند، آگاهان راه خود را خواهند یافت و مسیر خود را طی خواهند کرد، اما آنچه باقی می ماند، شکست حاصل از ناآگاهی است که دل همه دلسوزان را می سوزاند، پس اگر آگاه نیستیم، حرف آگاهان را گوش فرا دهیم. مسئولان ما باید بدانند ارتباطات در هر شرایطی پابرجا می ماند، آنچه پابرجا نیست، نوع تکنولوژی هاست که در طی زمان در حال تغییر است و کسی قادر به مقابله با آن نیست. تلگراف رفت، دستگاه پلی کپی رفت، نوار کاست رفت، ویدئو و نوار آن رفت، فیلم های نگاتیوی رفت، روزنامه و کتاب و پول کاغذی در پایان عصر خود قرار دارند و باید با قاطعیت گفت عصر صدا و سیما هم با شیوه کنونی به پایان خود رسیده است.
باید مواظب باشیم مرگ تکنولوژی باعث مرگ ما نشود. باید با صدای بلند گفت واقعیت آن چیزی نیست که ما می خواهیم، بلکه آن چیزی است که وجود دارد.
*مدرس دانشگاه بوشهر، تحلیل گر مسائل سیاسی و اقتصادی
