فکرشهر ـ معزالدین آرچین: در این بخش قصد داریم برخی مداحان قدیمی و مشهور دشتستان و برازجان را معرفی می کنیم.
سید عبداله نجومی
شادروان، سیدعبداله نجومی «باباناصر» در سال 1280 شمسی در شهر برازجان متولد شد. وی فرزند سیدعلی، از سادات خوشنام برازجان بود که نسب شریف ایشان به حضرت امام موسی کاظم (ع) می رسد. وی علوم مقدماتی را از محضر بزرگانی مانند سیدعبدالحسن ریاضی و مرحوم آخوند ملا علی زنگویی فرا گرفت. ایشان علاقه وافری به طبابت داشت، لذا در آغاز جوانی برای تحصیلات بیشتر عازم آبادان شد و توانست در سال 1317 شمسی، گواهی ششم ابتدایی را کسب کند. وی هنگام اقامت در آبادان، علاوه بر تحصیل به امر طبابت، به فراگیری زبان عبری مبادرت ورزید.
عشق به وطن باعث شد وی به زادگاهش برازجان برگردد و در محله کلیجا ساکن شود. ایشان در طول حیات بابرکت خود، توانست بیماران لاعلاج و صعب العلاج بسیاری را معالجه نماید که هنوز برخی از آن افراد در قید حیات بوده و همواره دعاگوی ایشان هستند. وی افراد زیادی را که عقیم بودند، مداوا و صاحب اولاد کرد.
مرحوم نجومی در پیشگویی و خبر از آینده ید طولایی داشتند. مرحوم شیخ رضا ذاکری اصل می گفتند: که آقای نجومی در سال 1353 شمسی، خبر از سقوط حکومت پهلوی و پیروزی انقلاب اسلامی را در سال 1357 دادند و مرحوم ذاکری این مطلب را همان سال 1353، در یک جلسه خصوصی بیان کردند.
مرحوم نجومی، علاوه بر امر خطیر طبابت و خدمت رسانی به مردم، از اولین نوحه سرایان هیات عزاداران قجر ـ اولین هیات عزاداری در برازجان در سال 1325 شمسی ـ به شمار می روند. نوحه سرایی ایشان را هنوز افراد سالخورده برازجان به یاد دارند.
وی سرانجام در دی ماه سال 1359، بعد از یک عمر خدمت رسانی به مردم، دار فانی را وداع گفتند و در بهشت سجاد برازجان به خاک سپرده شدند.
مرحوم سیدعبداله نجومی، دارای دو فرزند پسر و یک دختر بود.
حیدر گرمسیری برازجانی
شادروان حیدر گرمسیری برازجانی، فرزند کربلایی غلام، در سال 1293 در شهر برازجان دیده به جهان گشود. وی از کارمندان صدیق و متدین اداره امور اقتصاد و دارایی برازجان بود.
ایشان در سال 1321 به استخدام وزارت دارایی وقت درآمد و در سال 1358 زندگی را بدرود گفت.
مرحوم گرمسیری، مردی مردم دار و باایمان بود. وی از همان دوران نوجوانی علاقه وافری به خاندان اهل بیت (ع) داشت و در تمام مجالس سوگواری حضرت امام حسین (ع) و حضرت عباس (ع) حضور داشت و در مساجد و مجالس مذهبی شرکت و به نوحه سرایی می پرداخت. حتی در مراسم پامنبری شرکت داشت.
ایشان مداحی و چاووشی خوانی هم می کرد و فعالیت مذهبی داشت.
حاج علی جهاندوست
از مداحان و نوحه خوان بنام برازجان، مردی خوش اخلاق و خوش صوت، علی جهاندوست است که به سال 1303 در شهر برازجان دیده به جهان هستی گشود. ایشان در دامان پدر(محمدحسین) و مادری متدین رشد و نمو کرد. مداحی را در سال 1323 در مساجد برازجان به ویژه مسجد «نوو» اعتصامی شروع کرد. ایشان فعالیت های مذهبی فراوانی داشت. مشوق وی در مداحی، مرحوم حاج عبدالحسین اعتصامی بوده است.
وی در سال 1390 دعوت حق را لبیک گفت. روحش شاد و یادش گرامی باد.
حاج حسنعلی خیاطی فرد
حاج حسنعلی خیاطی فرد، در سال 1308 شمسی در شهر برازجان دیده به جهان گشود. وی از خانواده ای متدین، مردم دار، با اخلاق و رفتاری شایسته بود. حاج حسنعلی داراری صوتی دلنشین و گرم و گیرا بود. ایشان تلاوت قران و دعا و گفتن اذان از ماذنه های مسجد شهر را به خوبی می خواند. مداح خوش صدا در مراسم دسته زنجیرزنی و سینه زنی شرکت و عزاداران را همراهی می کرد. در مراسمات مختلف مذهبی، در مساجد، به ویژه مسجد دلگشا، فعالیت چشمگیری داشت. در مراسم «نعش مسجد دلگشا» که به «نعش کمارنجی» معروف بود، نوحه خوانی می کرد. وی سه نوع نوحه را با شور و احساس می خواند.
یکی «امروز عاشوراست یا عید قربان است/ جسم حسین عریان، اندر بیابان است».
دیگری «ای تشنه لب حسین وای/ شاه عرب حسین وای/ ای خون جگر حسین وای/ ای بی پسر حسین وای»
و دیگری «امشبی را شه دین در حرمش مهمان است/ مکن ای صبح طلوع»
ایشان در پایان، در مسجد دلگشا در مراسم سینه زنی پیش خوانی می کرد و در راس سینه زنان قرار می گرفت و آن ها را هدایت می کرد.
قاسمعلی کوکبی زاده
مرحوم مشهدی قاسمعلی کوکبی زاده، فرزند آخوند محمد، از مداحان و نوحه خوانان مشهور شهر برازجان در تاریخ اول اسفندماه 1319 در خانواده ای مذهبی و عاشق اهل بیت واقع در کوی قلعه برازجان دیده به جهان گشود.
وی از همان ابتدای کودکی به لحاظ این که پدر و برادر بزرگوارشان، مرحوم مشهدی نصراله، نیز از مداحان و روضه خوانان شهر بودند، علاقه وافری به ائمه (ع)، به خصوص سرور و سالار شهیدان، ابا عبداله الحسین (ع) داشتند؛ لذا از همان دوران نوجوانی، همراه با فراگیری قرآن کریم به نوحه خوانی نیز پرداختند.
ایشان ابتدا به عنوان پیشخوان برادر بزرگوارشان، مرحوم مشهدی نصراله کوکبی زاده آغاز به فعالیت نمودند. پس از سپری نمودن مقدمات نوحه خوانی و فراگیری آداب و فنون مربوطه، رسما به عنوان یکی از نوحه خوانان شهر آغاز به فعالیت نمود. ایشان در طول دوران فعالیت خود در هیات های متعددی در سطح شهر به نوحه خوانی پرداختند که از جمله آن، می توان به حسینیه سالم خوانی، مسجد قلعه، مسجد کمارجی، مسجد امام حسین (ع)، مسجد صیادی، مسجد دلگشا، مسجد صاحب الزمان (عج) (حاج کاظم) و... اشاره نمود.
بیشتر فعالیت ایشان در مسجد دلگشا و مسجد صاحب الزمان (حاج کاظم ) بود و تا آخر عمر شریف خویش نیز به عنوان نوحه خوان مسجد صاحب الزمان (حاج کاظم ) فعالیت نمود.
ایشان در کنار نوحه خوانی، به فایز خوانی نیز می پرداختند که جلسات متعددی را با دوستان خود، از جمله مرحوم حاج احمد مکاری و مرحوم مشهدی نصراله کوکبی زاده داشتند.
از ویژگی های شخصیتی ایشان می توان به مردم داری، خوش اخلاقی و جدیت در انجام کارها اشاره کرد. ایشان در زمینه نوحه خوانی تاکید وافری بر محتوای اشعار داشتند.
سرانجام ایشان درتاریخ هفتم خردادماه 1361 در اثر تصادف در محل میدان فردوسی برازجان دیده از جهان فروبست. روحش شاد.
ابراهیم شبانکاره
ابراهیم شبانکاره، فرزند حسن، در سال 1331 در بندر بوشهر پا به عرصه گیتی نهاد. وی از مداحان قدیمی برازجان است. به گفته خود، بیش از چهل سال از حضورش در عرصه نوحه خوانی و مداحی می گذرد. این پیشکسوت نوحه خوان، به مدت بیش از 30 سال در چاپخانه «پاکزاد» مشغول به کار بوده و دوران بازنشستگی خود را سپری می کند.
ایشان در مراسمات سینه زنی در مساجد مختلف شهر برازجان در مسجد دلگشا، مسجد جنت، مسجد صاحب الزمان (عج) و مسجد فردوس نوحه خوانی می کرد و حدود 10 سال پیش، در مسجد صیادی برازجان مشغول بوده است.
ایشان علاقه شخصی خود را دلیل اصلی آمدنش به سمت نوحه خوانی می داند و مشوق خاصی نداشته است و خود به این کار علاقه مند بوده است.
به کارهای مرحوم «بخشو» علاقه وافر دارد و به نوای او بسیاری وقت ها گوش می دهد.
ابراهیم شبانکاره، مردی بسیار خوش برخورد و مهربان و مردم دار است.
توفیق این پیشکسوت مداح و نوحه خوان برازجانی را آرزو دارم.
مهدی آخوند زاده
مداح خوش صوت، خوش اخلاق با رفتار و برخوردی نیکو. مهدی آخوندزاده، فرزند شادروان محمد آخوندزاده، در سال 1343 در شهر برازجان در یک خانواده متدین، باعلم و تقوا پا به جهان هستی نهاد.
مهدی که خود از کودکی شیفته اهل بیت (ع) و پرورش یافته دامان پدر و مادری پرهیزگار و باتقوا بود، فعالیت های مذهبی خود را آغاز و در مجالس مذهبی شرکت می کرد. ایشان از فرهنگیان بازنشسته است که از مدت ها پیش در کانون امام خمینی (ره) برازجان مشغول به کار است. بنا بر گفته خود، در همان ایام کودکی و از چهار سالگی، ابتدا در مسجد جنت نوحه خوان بوده و در زمان جنگ و این که در بسیج مسجد دلگشا فعالیت داشته، به آنجا رفته و تاکنون در مسجد دلگشا مشغول نوحه خوانی در ماه های محرم و صفر است.
مهدی، پدر و مادر متدین خود را مشوق اصلی خود می داند؛ پدرش خود از روضه خوانان برازجان بود.
در زمان تحصیل، صبح ها سر صف با صدایی که داشت، قران مجید را تلاوت می کرد. بنا به گفته حاج مهدی، برادرزاده اش نیز در مسجد المهدی برازجان نوحه خوانی می کند.
برای این مداح اهل بیت(ع) آرزوی سلامتی روز افزون داریم.
حسنعلی اشرف
حسنعلی اشرف، متولد شهر برازجان است. وی دوران ابتدایی را در دبستان خضر و راهنمایی را در مدرسه 22 بهمن گذرانید. بعد از پایان تحصیلات متوسطه، وارد نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی شد. سال 1364، ایشان در دوران نوجوانی و جوانی به عنوان پیش خوان در مسجد بهارستان، پایگاه طریق القدس و مسجد خضر فعالیت چشمگیری داشت. وی در سال 1368، با افتتاح مسجدالرسول به عنوان نوحه خوان ثابت به آن مسجد رفت.
ایشان از سال 1369 تاکنون، فعالیت خود را در مسجد جنت ادامه می دهد.
وی در مساجد برازجان ـ جنت، دلگشا، مسلم ابن عقیل، قلعه، و پایگاه شهید باهنر ـ مشغول نوحه خوانی است.
ایشان مشوق خود را دوستان نوحه خوان، به ویژه آقای اسفندیار روزی طلب می داند.
توفیق روزافزون برای این مداح نوحه خوان برازجان آرزو داریم.
هادی خسروانی
از نوحه خوانان بنام برازجان است. هادی، فرزند باقر، متولد 1358 در شهر برازجان است. ایشان به عنوان وکیل پایه یک دادگستری در برازجان مشغول بکار است. وی از دوران ابتدایی در مسابقات صوت و لحن قران مجید و در گروه سرود به عنوان تک خوان شرکت داشت. در دوران تحصیل ابتدایی، متوسطه و دانشگاه تاکنون فعالیت مذهبی داشته و دارد و به خدمت گزاری در مراسم حضرت امام حسین (ع) مشغول است. بنا به گفته خود، نوحه خوانی را از سال 1375 به عنوان پیش خوانی شروع کرده است. مهدی آخوندزاده را اولین راهنمای خود در این عرصه می داند. شروع نوحه خوانی ایشان در مسجد قلعه برازجان، در کنار سید مهدی موسوی بود و بعد از آن در هیات عزاداران ابوالفضل (ع) مسجد جنت حضور داشته و در کنار علی اشرف، نوحه خوانی را در مسجد جنت شروع کرده است.
هادی خسروانی، هم اکنون، جوان نوحه خوان و مداح اهل بیت (ع) و در مساجد برازجان مشغول است. آرزوی سلامتی برایشان داریم.
هادی کفاش
هادی کفاش، از مداحان بنام و خوش صوت برازجانی و از خانواده ای متدین و مذهبی، فرزند مرحوم محمد است و در سال 1360 در شهر برازجان متولد شده است. وی تحصیلات ابتدایی را در زادگاهش گذرانید. ایشان وکیل پایه یک دادگستری هستند. وی علاوه بر مداحی اهل بیت علیهم السلام، در رشته قرائت قران، اذان، تواشیح، همخوانی و سرود نیز فعالیت چشمگیری داشته است. ایشان مدرس دانشگاه است و در نمایندگی مردم در دوره چهارم شورای اسلامی شهر برازجان همکاری ثمربخشی داشته است. مرحوم پدرشان مداح و قاری قرآن بود و تمام خانواده ایشان در برگزاری مراسم اهل بیت(ع) فعالیت دارند.
برادران ایشان، قاسم و غلامرضا هم مداح بوده اند که به رحمت ایزدی پیوسته اند.
حاج هادی، در هیات مذهبی امام حسن (ع) مسجد سیدالشهدا(ع) برازجان فعالیت دارند.
ایشان عرصه مداحی را امتحان و آزمایشی الهی می داند که اخلاص در عمل، رمز توفیق و مقبولیت آن است.
