کم آبی و فروش نخل های دشتستان؛ واقعیت ها و تکذیب ها

فکرشهر ـ نرگس محمدزاده فرد: از سال ها قبل که آغاز جنگ آب از استان بوشهر را هشدار دادم تاکنون، بارها درباره عواقب خشکسالی، کم آبی و بی آبی در نقاط مختلف استان بوشهر، به ویژه دشتستان نوشته و در «فکرشهر» فریاد زده ایم و حتی درباره خالی شدن مرزهای ایران اسلامی با تداوم این روند هشدار داده ایم؛ هشداری که به نظر می رسد به جایی نرسیده است و بی خیالی مسوولین مربوطه در این باره، هر بار به شکلی خود را نشان می دهد و این بار هم فروش نخل های چند ساله در یکی از پرآب ترین و سرسبزترین بخش های استان بوشهر (بخش ارم)، سوژه رسانه های مختلف ـ حتی رسانه های خارج نشین ـ شده است.

به گزارش «فکرشهر»، نخستین تصاویر از این مساله هفته گذشته در پایگاه خبری تحلیلی «فکرشهر» و فضای مجازی منتشر شد؛ تصاویر و ویدئوهایی از درآوردن نخل های چند ساله سالم و ثمرده از ریشه و انتقال آن ها از روستای «رودفاریاب» بخش «ارم» شهرستان «دشتستان» به لنج های باری برای انتقال به خارج از کشور و کشورهای عربی حوزه خلیج فارس به ویژه قطر. اتفاقی که به نقل از نخلداران «به علت کم آبی و خشکسالی و کم توجهی مسوولان به این امر،  در حال رخ دادن است» و کشاورزان، به دلیل نبود آب و وضعیت بد اقتصادی، مجبور به فروش نخل های چند ساله خود شده اند.

یک روز پس از انتشار این تصاویر، بخشدار «ارم» در گفت و گو با رسانه ها، این موضوع را به کل تکذیب کرد و گفت که «نخل فروشی در کل کشور از استان خوزستان گرفته تا هرمزگان رایج است» و «گاهی نخلداران به دلیل نامرغوب بودن گونه، نر بودن و پیر بودن درخت به دنبال جایگزینی گونه‌های جدید با ارزش اقتصادی بالاتر هستند.»

«علی بهرام‌نژاد» همچنین به ایسنا گفته که «در برخی موارد با توجه به تراکم بالای نخلستان برای ایجاد فاصله‌گذاری میان درختان جهت ایجاد مسیر خودرو حمل بار، نخلداران تعدادی از درختان را حذف می‌کنند».

بخشدار ارم درباره ادعای خشکسالی و کمبود آب در این بخش نیز، تاکید کرده که «نخل درخت مقاومی است و نیاز چندانی به آب ندارد از این رو درآوردن درختان به علت بحران آب قابل قبول نیست. بخش ارم تنها تابستان خشک و کم بارانی دارد و در سایر فصل‌ها بارندگی‌ها برای درخت نخل کفایت می‌کند».

وی این را هم گفته که «پارسال به همراه فرماندار دشتستان پیرامون موضوع آبیاری نخیلات سفری به روستاهای رود فاریاب و تنگ فاریاب داشتیم که ماحصل آن ایجاد چند بند سنگ ملاتی در این روستاها بود. نخلداران در روستای تنگ‌درکش به علت شوری آب، کاهش ثمردهی و افت کیفیت محصول اقدام به نوکالی و واکالی نخل می‌کنند. در روستای رود فاریاب نیز که این ویدئو گرفته شده یک بند سنگ ملاتی بزرگ کار شده است».

در همین حال که بخشدار ارم قضیه را از بیخ و بن تکذیب می کرد، مسوولان محلی و اعضای شورا و البته کشاورزان منطقه، با انتقاد از گفته های این مسوول، تایید کردند که «وضعیت آبی این بخش و روستای رودفاریاب بحرانی شده» و «فروش نخل ها هم به علت کم آبی و بی آبی است.»

یکی از این کشاورزان نیز در گفت و گو با خبرگزاری مهر، تایید کرد که «نخل درختی مقاوم در برابر خشکسالی است، ولی هر 30 تا 40 روزی یک بار باید آبیاری شود و متاسفاته نخل های ما سالی یک بار هم آبیاری نمی شود مگر این که باران ببارد و با آب باران آبیاری شود».

آقای نیکنام ادامه داد: « قیمت هر اصله درخت 12 تا 13 میلیون تومان است ولی مردم دیدند که ثمره یک عمر زندگیشان دارد جلوی چشمشان نابود می شود و این درخت ها را با قیمت یک میلیون و 500 هزار تومان به کشورهای حوزه خلیج فارس ارسال و صادر می کنند».

او گفت که «شورای محل و دهیاری محل نامه نگاری کرده اند و دفتر فرماندار و حتی نماینده مجلس هم رفته اند ولی فایده ای نداشته و درد این جاست که بخشدار ما اصلا این قضیه را تکذیب کرده و گفته اصلا فروش به خاطر بی آبی نبوده است».

در همین حال، بخشدار سابق «ارم»، نیز در گفت و گو با «فکرشهر»، مشکل کم آبی و بی آبی در روستای «رودفاریاب» را تایید کرد و گفت: در مورد بی آبی در روستای رودفاریاب و فروش نخیلات چند نکته رو خلاصه عرض می کنم؛ اول این که آب کشاورزی در «رودفاریاب» از محل چشمه ای که سرچشمه آن در روستای «تنگ فاریاب» قرار دارد، تامین می شود و به علت خشکسالی های اخیر و کشت بی رویه نخیلات و مرکبات در «تنگ فاریاب» و «رودفاریاب» در سال های اخیر، آب به باغ های پایین دست نمی رسد و متاسفانه هیچ دورنمایی برای بهبود وضعیت وجود ندارد.

«محمدمهدی مشایخی» ادامه داد: به دلیل مورد گفته شده در بند اول، کشاورز ترجیح می دهد که از شر نخل چندساله خود راحت شود چرا که آبی برای آبیاری و ثمردهی آن ندارد و چه چیز بهتر از فروش نخل به قیمت بالا در حالی که ممکن است مجبور شود شاهد مرگ نخل های خود باشد.

وی افزود: نکته پایانی هم این که جزیره ای بودن مدیریت در کشور، مانع از این شد که در دو و نیم سالی که بخشدار «ارم» بودم، بتوانیم شیوه آبیاری را تغییر بدهیم و ضعف مدیریت در جهاد کشاورزی و منابع طبیعی هم دلیل اصلی در پدید آمدن این وضعیت بود.

مشایخی اضافه کرد: هیچ مانعی در کشت بی رویه ایجاد نشد، زمین های ملی به باغ تبدیل شده و برای تغییر شیوه آبیاری همکاری لازم صورت نگرفت و هیچ اراده ای هم برای حل مشکل وجود نداشت و علیرغم همه تلاش هایی که کردیم و اعتبارات خوبی که جناب «سالاری» ـ استاندار اسبق ـ برای این کار تخصیص دادند، راه به جایی نبردیم و مشکلات باقی ماند تا اکنون شاهد چنین وضعیتی باشیم.