فکرشهر ـ محمدمهدی مشایخی*: امروزه توسعه به عنوان یک فرآیند، مهم ترین بحث کشورهای در حال توسعه است. تجربه تاریخی فرآیند توسعه در کشورهای توسعه یافته و پیشرفته این امر را روشن ساخته که توسعه روستایی یک ضرورت بنیادی برای توسعه ملی است و می بایست در اولویت برنامه های توسعه ای قرار گیرد. توسعه روستایی جزیی از برنامه های توسعه هر کشور است که برای دگرگون کردن ساخت اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جامعه روستایی به کار می رود.
توسعه روستایی به معنای گسترش یا حفظ روستاهای موجود نیست، بلکه فرآیند توسعه دادن و مورد استفاده قرار دادن منابع طبیعی و انسانی، تکنولوژیکی، زیربنایی، نهادها و سازمان ها، سیاست های دولت و برنامه ها به منظور تشویق و تسریع رشد اقتصادی در مناطق روستایی جهت ایجاد اشتغال و بهبود کیفیت زندگی روستاییان برای ادامه زندگی و پایداری حیات است.
مسایل و مشکلات نواحی روستایی بسیار است و هر ناحیه روستایی مسایل و مشکلات خاص خود را دارد، با این وجود، نواحی روستایی در مجموع با مسایل و مشکلات مشابه ای مواجه اند که توجه به آنها علاوه بر اینکه ضرورت های برنامه ریزی توسعه روستایی را ایجاب می کند، اولویت های این مسیر را منعکس می سازد و می تواند در اتخاذ راهبرد مناسب برای توسعه روستایی مفید باشد؛ چالش هایی مثل فقدان فرصت های شغلی، عدم وجود ساز و کارهای مناسب مشارکتی و مشخص نبودن وظیفه دستگاه های متولی توسعه عمران روستایی از مهم ترین مسایل مشترک در روستاهای کشور است.
شهرستان دشتستان، با دارا بودن بیش از 180 روستا و آبادی مانند سایر نقاط کشور دارای مشکلات و معضلات مهمی در حوزه روستایی است که مهم ترین آن عدم وجود فرصت های شغلی متناسب با جمعیت جویای کار است، موضوعی که باعث شده تا شاهد مهاجرت جمعیت روستایی به شهرها باشیم که این نوع مهاجرت، خود داراری تبعات منفی مثل رشد حاشیه نشینی در شهرها شده است. بر همین اساس فرماندار جدید دشتستان باید اولویت کاری خود را در حوزه روستایی، بر روی ایجاد مشاغل پایدار در سطح روستاهای شهرستان قرار دهد. اگرچه در سال های اخیر دولت سعی کرده است با پرداخت تسهیلات کم بهره به روستاییان و عشایر، زمینه ساز توسعه مشاغل پایدار در بین جامعه روستایی و عشایری شود، ولی آنچه در عمل اتفاق افتاده با انتظارات فاصله بسیار دارد..یکی از مهم ترین دلایل عدم استقبال در بین روستاییان شهرستان از این طرح که ریشه در نحوه و کیفیت آموزش در آموزش و پرورش و آموزش عالی دارد، فقدان فرهنگ خوداشتغالی و کارآفرینی در بین متقاضیان کار است و به همین سبب، جویندگان شغل، تمایلی به راه اندازی کسب و کارهای شخصی ندارند و ترجیح می دهند فرصت های شغلی در دستگاه های دولتی را به دست آورند. به نظر نگارنده، تغییر فرهنگ کسب و کار در بین جوامع روستایی از طریق آموزش های لازم و متناسب با شرایط سنی و تحصیلی افراد می تواند تا حد زیادی در رفع این مشکل و جلب توجه جوامع روستایی به خوداشتغالی و کارآفرینی موثر باشد. همچنین با توجه به قابلیت اصلی شهرستان، یعنی کشاورزی و گردشگری، می توان با انجام فعالیت هایی از قبیل توسعه مجتمع های گلخانه ای و به کارگیری فارغ التحصیلان کشاورزی، گسترش صنایع تبدیلی، تکمیلی و نگهداری خرما، توسعه سیستم تعاونی ها جهت خرید محصولات کشاورزی و حذف واسطه ها، برنامه ریزی و اقدام در جهت توسعه گردشگری در سطح روستاها با تمرکز بر بوم گردی به توسعه اشتغال در سطح روستاها کمک کرد.
موضوع دیگر که باید در اولویت برنامه های فرماندار جدید دشتستان به عنوان قطب کشاورزی استان بوشهر قرار گیرد، بحث تأمین و مدیریت آب کشاورزی است. به واسطه مشکل کم آبی ناشی از خشکسالی در سال های اخیر، کمیت و کیفیت آب کشاورزی در شهرستان کاهش یافته که این امر معیشت تعداد زیادی از روستاییان شهرستان را تحت تأثیر قرار داده و کوچک شدن سفره روستاییان را موجب گردیده است، لذا می طلبد با انجام اقدامات لازم مانند احداث سازه های آبی، ایجاد بندها و سدها برای مهار آب های سطحی، برنامه ریزی و اقدام برای معرفی محصولات کشاورزی با آب بری کمتر و سوددهی مناسب، اصلاح روش های آبیاری در مزارع و باغات و مدیریت انتقال و توزیع آب رودخانه ها برای رفع این مشکل تلاش شود.
*بخشدار سعدآباد و عضو شورای مرکزی مجمع جوانان اصلاح طلب دشتستان
