فکرشهر: جیمز دورسی در اندیشکده اسرائیلی «بگین سادات» نوشت: در سال 1991، در پی فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، میز اسرائیل وزارت امور خارجه ارمنستان که در آن زمان به وسیله عبری زبانان اداره می‌شد در انتظار تماس تلفنی از سوی اسرائیل بود، تماسی که البته هرگز رخ نداد. این وزارتخانه متقاعد شده بود که اسرائیل با قرابت‌های فرهنگی و تاریخی از جمله تجربه مشترک نسل کشی با ارامنه، یک متحد بالقوه برای ایروان است، اما اسرائیل هرگز به سمت ارمنستان نیامد.
به گزارش فکرشهر از انتخاب، در ادامه این مطلب آمده است: به نظر می‌رسد تجربه مشترک آنها نمی‌تواند با مزیت‌های دشمن ترک تبار ارمنستان یعنی آذربایجان، که ارمنستان با آن در جنگ قره باغ مشارکت داشت، رقابت کند.
یک مقام اسرائیلی در آن زمان گفت: محاسبه ساده بود. آذربایجان دارای سه سرمایه استراتژیک است که اسرائیل به آن علاقه زیادی دارد: اول مسلمانان، دوم نفت و سوم چندین هزار یهودی ساکن در آذربایجان. ارمنستان در بهترین حالت تنها محل زندگی چند صد یهودی است.
آذربایجان یک دارایی مهم دیگر نیز داشت و آن روابط نزدیک سیاسی، امنیتی و اقتصادی با ترکیه بود، ترکیه‌ای که از این کشور در خصومت با ارمنستان حمایت می‌کرد. لابی طرفدار اسرائیل در آمریكا كه از سالها قبل با تركیه ارتباط برقرار كرده بودند، به آنكارا كمك كردند تا کنگره را برای عدم به رسمیت شناختن کشتار ارامنه در سال 1915 تحت فشار قرار دهند.
روابط ترکیه و اسرائیل در سالهای اخیر به دلیل شدت گرفتن اختلافات در موضوعاتی مانند وضعیت بیت المقدس شرقی رو به تیرگی رفته است. در این بین رئیس جمهور رجب طیب اردوغان با اتکا به اسلامی سیاسی مشابه ایران به تبلیغ تئوری‌های توطئه ضد یهود روی آورده است.
آنچه تغییر نکرده است، روابط نزدیک اسرائیل با آذربایجان است که پس از شکست این کشور در جنگ دوم قره باغ، حتی ترکیه را در خصومت دوباره بین ارمنستان و آذربایجان قرار داد. این بازتابی از پیوندهای ناگسستنی حوزه خزر با درگیری‌های بی شمار خاورمیانه و ماهیت سیال و شکننده اتحاد ، مشارکت و خصومت منطقه ای در سرزمین اوراسیا است.
سوانته كورنل در نشریه «باكو دیالوگ» با اشاره به "ادغام تدریجی ژئوپلیتیك قفقاز جنوبی و خاورمیانه" با تأكید بر این نكته مهم، می گوید آذربایجان امروز نسبت به دو قرن گذشته ارتباط نزدیك تری با تحولات خاورمیانه دارد.
