منطقه آزاد بوشهر فرصت یا تهدید ؟

فکرشهر: خبر تصویب منطقه آزاد بندر بوشهر در جلسه ۱۵ اردیبهشت ۱۴۰۰ مجمع تشخیص مصلحت نظام موجب خشنودی‌ها و نگرانی‌های برخی از مردم این بندر کهن شده است.

به گزارش فکرشهر از صداوسیما، کاروان دولت تدبیر و امید در 23  دی 1393 در قالب دوازدهمین سفر استانی رییس جمهور مهمان مردمان استان بوشهر بود.

رییس جمهور همان موقع به پیشینه  بندر بوشهر به عنوان یکی از مهمترین و بزرگترین بنادر تجاری کشور اشاره کرد و گفت : باید به همت شما مردم این بندر را به رونق دیرینه اش بازگردانیم.

حجت الاسلام حسن روحانی دو ماه بعد لایحه منطقه آزاد بوشهر را برای طی تشریفات قانونی تقدیم مجلس شورای اسلامی کردکه پس از بررسی های لازم در کمیسیون های تخصصی، در صحن مجلس مطرح شد، ولی به دلیل پاره ای ایرادات، منجمله مشخص نبودن محدوده منطقه مذکور و عدم تعیین دقیق مکان اجرایی طرح، به تصویب نمایندگان مجلس نرسیدو  توسط شورای نگهبان رد شد. اما بالاخره  بعد از چند سال ، در اردیبهشت امسال توسط مجمع تشخیص مصلحت نظام به تصویب رسید تا منطقه آزاد تجاری – صنعتی در بوشهر ایجاد شود.

فعالان اقتصادی استان فرصت پیش آمده را در توسعه مبادلات تجاری با کشورهای حوزه خلیج فارس موثر می دانند و می گویند این یک فرصت مهم برای تولید ، صادرات و اشتغال است.

مطالبه 70 ساله محقق شد

استاندار بوشهر چند روز پیش  در جلسه برنامه‌ریزی و توسعه استان بوشهر به تصویب لایحه بندر آزاد بوشهر در مجمع تشخیص مصلحت نظام اشاره کرد  و گفت : یکی از مطالبات مردم بوشهر پس از پیروزی انقلاب اسلامی راه‌اندازی بندر آزاد بود که محقق نشد و با پیگیری‌های چند ساله ، این مهم اکنون تصویب شده است.

عبدالکریم گراوند با بیان اینکه بندر آزاد بوشهر کانون تولید، صادرات و اشتغال می‌شود تصریح کرد: محدوده تعیین شده برای ایجاد بندر آزاد بوشهر، اراضی و منابع ملی است و هیچ رانت در آن وجود ندارد..

استاندار بوشهر با بیان اینکه زیرساخت‌های لازم برای بندر آزاد بوشهر فراهم است خاطر نشان کرد: تمام فعالیت بندر آزاد بوشهر به سمت تولید، فرآوری، صادرات، ارزش افزوده و اشتغال است و لنگرگاه کالاهای وارداتی نیست.

گراوند با اشاره به اینکه کشتی 30 هزار تنی برای صادرات کالا از بندر آزاد بوشهر جوابگو است افزود: اکنون اسکله لازم برای صادرات کالا و شرکت‌ها و کارخانه‌ها برای تولید و فرآوری محصولات در تحقق اهداف بندر آزاد فراهم است ولی باید مراقب بود تا آسیب‌هایی که در دیگر بنادر آزاد وجود دارد به بندر آزاد بوشهر وارد نشود.

استاندار بوشهر با شاره به اینکه بندر بوشهر نباید بار انداز کالای وارداتی شود ، می گوید : این بندر باید الگوی موفقی برای دیگر مناطق آزاد کشور شود و باید با استفاده از ظرفیت شرکت های دانش بنیان، زنجیره‌ای از کارخانه‌های تولیدی در منطقه آزاد بوشهر ایجاد شود تا تبدیل به کانون تولید، صادرات و اشتغال شود.

استاندار بوشهر افزود: جزیره عباسک در بوشهر باید به عنوان یک جزیره نوآور برای شرکت‌ها و واحدهای فناور و دانش بنیان مورد استفاده قرار گیرد.

بوشهر فاقد راه ریلی در کشور

یکی از ضروریت های استان صنعتی و تجاری بوشهر داشتن راههای مختلف حمل و نقل است که نداشتن راه ریلی معضلی اساسی برای حمل نقل در این استان محسوب می شود .

راه‌آهن بوشهر در سال ۸۶ در تنگستان کلنگ‌زنی شد و تا سال ۹۰ نیز فعال بود، هرچند پروژه به‌کندی پیش می‌رفت، از سال ۹۱ با عدم تخصیص اعتباراتی که وزارت نفت تعهد کرده بود، عملا راه‌آهن بوشهر تعطیل بود، طی این سال‌ها بارها مسؤولان کشوری و استانی وعده فعال شدن مجدد راه‌آهن را دادند و البته اجرایی شدن این پروژه منوط به فاینانس و تامین منابع مالی از طریق سرمایه‌گذاری خارجی شد.
معاون وزیر راه و شهرسازی و معاون ساخت و توسعه راه آهن، بنادر و فرودگاه‌ها در اواخر سال گذشته و در در بازدید از طرح راه آهن بوشهر - شیراز گفت: پروژه راه آهن شیراز - بوشهر یکی از پروژه‌های اولویت‌دار ریلی احداثی کشور در سال 1400 است.

عباس خطیبی افزود : همه روش‌های سرمایه گذاری در پروژه راه آهن شیراز - بوشهر حتی موضوع فاینانس خارجی آن با شرکت چینی که به دلیل تحریم نتوانستیم به صورت قطعی دنبال کنیم نیز مورد توجه قرار دارد و هنوز از دستور کار خارج نشده است و با توجه به مذاکرات فشرده ای که در این راستا انجام شده در صورتی که شرایط مهیا شود ادامه داده می‌شود.

خطیبی اضافه کرد: همچنین به غیر از آن روش‌های دیگری از جمله ماده ۵۶ و استفاده از بازار سرمایه برای پیشرفت پروژه راه آهن شیراز - بوشهر نیز در دستور کار وزارت راه و شهرسازی قرار دارد.

قرار نیست معجره شود، بلکه سرعت سرمایه گذاری در استان اندکی شتاب می گیرد

 مدیر انجمن مدیران صنایع استان بوشهر معتقد است : تصویب منطقه آزاد یک فرصت جدید سرمایه گذاری برای استان است و متاسفانه نظرات غیر کارشناسی بسیاری در این خصوص وجود دارد و سوالات بسیاری در ذهن مردم به وجود آمده که منطقه آزاد به نفع آنهاست یا به ضررشان .

خضر خلیلی در همین خصوص می گوید : نماینده دولت در استان از ابتدای بحث منطقه آزاد نتوانست به خوبی انتظارات را از این مهم واقعی کند، درحالی که در استان های دیگر در شرایطی که هنوز منطقه آزادشان مصوب نشده بود، نشست های زیادی در این خصوص برگزار کرده و در ورودی فرودگاه و تیتر روزنامه های کشور، آن را برجسته می کردند، اما در بوشهر از ابتدا نسبت به این فرصت دید منفی زیادی بوده که نیاز به آسیب شناسی دارد.

خلیلی با بیان اینکه منطقه آزاد قرار نیست عقب ماندگی تاریخی یک استان را جبران کند، می گوید: نباید از منطقه آزاد انتظار معجزه داشت، بلکه واقعیت این است که چندین هکتار به اراضی صنعتی به بوشهر اضافه خواهد کرد و اندکی سرعت سرمایه گذاری در استان را بیشتر می کند.

منطقه آزاد بوشهر، تسهیل سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی و صادرات

رئیس اتاق بازرگانی بندر بوشهر هم می گوید : منطقه آزاد تجاری – صنعتی ،  منطقه‌‏ای همراه با بخشودگی سود عوارض گمرکی، عدم تشریفات زائد اداری و قوانین دست و پاگیر است که این شرایط در مجموع به سهولت سرمایه‏‌گذاری داخلی و خارجی و رونق صادرات کمک وافری می‏‌کند.

خورشید گزدرازی می افزاید: وجود مناطق آزاد فرصتی برای توسعه و رونق صادرات است و استان بوشهر با همسایگی با کشورهای حوزه خلیج فارس، بازارهای ایجاد شده در آفریقا و ظرفیت کشورهای اورآسیا می‌تواند از ظرفیت منطقه آزاد استفاده کند.

وی ادامه می دهد : با تصویب منطقه آزاد بوشهر می‌‏طلبد دسترسی بوشهر به شبکه ریلی و طرح افزایش عمق کانال ورودی بندر بوشهر با هدف تسهیل در تردد کشتی‏‌های بیش از ۵۰ هزار تن با جدیت و اهتمام بیشتری دنبال شود.

وی گفت: با توجه به نبود امکان واردات خودرو خارجی و خرده فروشی در منطقه آزاد صنعتی بوشهر این مهم می‌تواند به هدف اصلی خود برای توسعه صنعتی و افزایش فرصت های شغلی کمک کند.‎‌

گزدرازی تاکید کرد: با توجه به وجود شرکت‌‏های پتروشیمی متعدد در عسلویه و منطقه ویژه پارس، منطقه آزاد بوشهر بستری برای تولید در بخش صنایع پایین دستی پتروشیمی است که باید از آن نهایت استفاده صورت گیرد.

رئیس اتاق بازرگانی بندر بوشهر ادامه داد: تعامل با کشورهای هدف و افزایش امنیت سرمایه‌‏گذاری از دیگر مولفه‌‏های مهم در منطقه آزاد صنعتی بوشهر است که باید در راستای تحقق آن گام جدی برداشته شود.

وی تاکید می کند : انتصاب مدیری با دانش ، تجربه و تسلط کافی بر فعالیت منطقه آزاد بوشهر از اهم موضوع‏‌هایی است که برای کارکرد موفق این منطقه باید مورد توجه جدی قرار گیرد.

منطقه آزاد بوشهر تاثیری در افزایش قیمت مسکن و زمین ندارد

مدیرکل جذب سرمایه گذاری استانداری بوشهر گفت: اکنون که استان بوشهر پس از گذشت بیش از سه دهه از عمر تاسیس مناطق آزاد در کشور، دیرموقع از این امتیاز برخوردار شده و به نوعی میتوان گفت بوشهر ۳۰ سال از این فرصت عقب مانده‌است.

رسول رستمی  می گوید : براساس نقشه مصوب حتی یک متر زمین مربوط به اشخاص در منطقه آزاد بوشهر وجود نداشته که این موضوع ایجاد رانت را منتفی می کند.‎‌

وی می افزاید :: محدوده منطقه آزاد بوشهر شامل بخش‌های پرورش میگو در سمت جاده ساحلی گناوه، جزیره عباسک، جزیره نگین، محدوده منطقه ویژه اقتصادی بوشهر به سمت شهرک صنعتی و حوالی دلوار است که این مهم انگیزه سرمایه گذاری در این مناطق را افزایش می دهد.‌‍‏

وی در ارتباط با نگرانی‌‏ها پیرامون افزایش قیمت زمین و مسکن نیز اظهار می کند: با توجه به اینکه محدوده منطقه آزاد خارج از شهر بوشهر قرار دارد، توقف خرید و فروش مسکن و انتظار برای جهش چند برابری قیمت ملک تقاضایی کاذب است.

رستمی اظهار امیدواری می کند که بدون شک حباب ایجاد شده برای افزایش قیمت زمین و مسکن در بوشهر بزودی فروکش می‏‌کند و جای نگرانی برای این موضوع وجود ندارد.

وی در ارتباط با ادامه روند منطقه آزاد بوشهر گفت: با ابلاغ مصوبه مجمع تشخیص مصلحت به  دولت .مدیرعامل منطقه آزاد تعیین و سپس فرایند حصارکشی محدوده منطقه آزاد انجام خواهد شد.

البته رییس اتحادیه مشاوران املاک و نمایشگاههای خودرو بوشهرنیز در ارتباط با گرانی زمین و ملک گفته است : گرانی اخیر نوعی جو زدگی و توهم است، چون منطقه آزاد در محدوده شهر بوشهر نیست، علاوه بر آن منطقه آزاد مصوب نیز صنعتی است و از مواهب فعالیت تجاری نظیر واردات خودرو یا کالای چمدانی محروم خواهد بود .

احسان آستانه ادامه داد: در شرایطی که منطقه آزاد مصوب برای بوشهر صرفا صنعتی است و محدوده آن نیز شامل منطقه ویژه اقتصادی و اراضی مقابل آن مثل جزایر عباسک، نگین و صدرا هستند ، از این رو توقعات درباره فعالیت های تجاری ناشی از آن،  حداقل در کوتاه مدت واقعی نیست.

در سال های قبل چند بار زمزمه و شایعه تصویب منطقه آزاد مطرح بوده که هر بار منجر به جهشی در قیمت املاک در این بندر شده است  حال با تصویب نهایی و تبدیل بندر بوشهر به منطقه آزاد بوشهر باید منتظر انتخابات سیزدهمین دوره ریاست جمهوری بود تا با تدابیر دولت جدید اجرایی شدن کامل این منطقه آزاد را نظاره گر باشیم و ببینیم در این منطقه چه تدابیری اندیشیده خواهد شد تا ضمن رونق کار و تجارت ؛ آسیب های دیگر مناطق آزاد کشور را نداشته باشیم