فکرشهر: با مطالب زیر با ارزش تغذیه در زمان سالمندی آشنا میشویم .
\n\n
درافراد مسن مصرف روزانه 8 - 6 ليوان مايعات ترجيحا“ آب براي پيشگيري از يبوست وكم آبي بدن توصيه كنيد، زيرا افراد مسن عليرغم نياز واقعي به مايعات كمتر احساس تشنگي مي كنند و به همين دليل بيشتر مستعد كم آبي بدن و يبوست هستند.
\n\n
\n• با افزايش سن نياز به انرژي كاهش مي يابد به همين علت نياز متابوليسمي بدن به انرژي كمتر از سايرگروه هاي سني است. افراد مسن فعاليت بدني كمتري دارند و در نتيجه نيازمند غذاي كمتري براي ثابت نگهداشتن وزنشان هستند. براي محدود كردن دريافت انرژي، توصيه كنيد غذاهاي كم حجم و غني از مواد مغذي را بيشتر مصرف كنند و مصرف مواد شيرين و چربي ها را نيز كاهش دهند.
\n\n
\n• از آنجاكه در سالمندان نياز به انرژي كاهش مي يابد، پروتئين مورد نياز بدن بايد از منابع با كيفيت بالا )از لحاظ پروتئين( مانند گوشتهاي كم چربي، مرغ، ماهي، سفيده تخم مرغ، فرآورده هاي لبني بدون چربي يا كم چربي تامين شود. غلات و حبوبات نيز از منابع گياهي پروتئين هستند كه اگر با هم مصرف شوند تمامي اسيدهاي امينه ضروري مورد نياز بدن را تامين مي كنند. پروتئين حدود 15 % كل انرژي روزانه را تشكيل مي دهد. توصيه كنيد حدود نيمي از پروتئين مصرفي از نوع حيواني و مصرف گوشت در سنين سالمندي بايد متعادل )حدود سه نوبت در هفته( باشد.
\n\n
\n• مصرف چربيها بايد در رژيم غذايي سالمندان محدود شود
\n\n
\nجذب كلسيم و ويتامين D بدن با افزايش سن كاهش مي يابد بنابراين با افزايش سن نياز بدن به مصرف منابع غني كلسيم )مانند شير و لبنيات( و ويتامين D افزايش مييابد. از طرف ديگر ميزان توليد ويتامين D در پوست از طريق نور آفتاب كاهش مي يابد.براي مصرف جگر و روغن كبد ماهي براي تامين ويتامين D را توصيه كنيد. بر اين اساس توصيه مي شود زنان بالاي 50 سال و همچنين همه بالغين بالاي 60 سال 1000 تا 1500 ميلي گرم در روز كلسيم )مجموعا" از طريق مصرف مواد غذايي غني از كلسيم و مكمل دارويي( دريافت كنند.
\n\n
\n• با افزايش سن توانايي جذب ويتامين B12 بدن كاهش مي يابد. مصرف مقدار مناسبي از گوشت قرمز، ماهي، شير و تخم مرغ )طبق واحد هاي معرفي شده( به عنوان منابع ويتامين B12 را با در نظر گرفتن ملاحظات سلامتي فرد و بيماريهاي زمينه اي احتمالي كنترل و مورد تاكيد قرار دهيد.
\n\n
\n• كمبود ويتامين B6 به علل مختلف در سالمندان شايع است زيرا با بالا رفتن سن متابوليسم اين ويتامين افزايش و جذب آن كاهش مي يابد. از طرف ديگر در سالمندان به علت مصرف ناكافي گوشت دريافت اين ويتامين كاهش مي يابد. توصيه كنيد بطور منظم منابع غني اين ويتامين از جمله انواع گوشت، جگر، شير، تخم مرغ، حبوبات و غلات كامل )پوست نگرفته( مصرف شود.
\n\n
\n• كم خوني فقر آهن در سالمندان نسبت به افراد ديگر شيوع كمتري دارد اما در افرادي كه غذاهاي كم انرژي مصرف مي كنند و يا مشكوك به سوء تغذيه هستند شايع است. نياز مردان و زنان سالمند به آهن يكسان است و ميزان توصيه شده روزانه به طور متوسط 7 ميلي گرم است. زرده تخم مرغ، گوشت، ماهي، جگر، حبوبات و سبزي هاي برگ سبز تيره مانند جعفري، برگ چغندر،گشنيز و بخش هاي تيره برگ از منابع آهن مي باشند. مصرف روي در سالمندان پايين است. بعلاوه ممكن است افراد مسن جذب روي كمتري نسبت به افراد جوان تر داشته باشند. برخي از عوامل شامل داروهايي كه مصرف آنها در ميانسالان شايع است مانند مكملهاي آهن و كلسيم مي توانند جذب روي را مختل كرده و يا ترشح آن را در ادرار افزايش دهند و اين مسئله منجر به كمبود روي در بدن شود. به همين دليل براي اين افراد معمولا“ مكمل روي تجويز مي شود. جگر، گوشت، شير، حبوبات و گندم از منابع غني روي مي باشند. برخي از علائم كمبود روي شبيه علائمي است كه بطور طبيعي همزمان با سالمندي بروز مي كند مانند كاهش حس چشايي و انواع درماتيت ها. اگر اين علائم با كمبود روي همراه باشند علت اصلي علائم فوق ناشناخته باقي مي ماند.
\n\n
\n• منيزيم يكي از املاح موثر در استحكام و مقدار توده عضلاني بدن است. كمبود اين عنصر نيز يكي از مشكلات تغذيه اي درسنين سالمندي مي باشد و در سالمندان مبتلا به سوء تغذيه و سندرم هاي سوء جذب نيز بيشتر مشاهده مي شود. منابع غذايي غني از منيزيم عبارتند از: آجيل، لوبياي سويا، دانه كامل ذرت، ملاس، ادويه ها، اسفناج، نخود سبز، جگر و گوشت گاو.
\n\n
توصیه های تغذیه ای برای سالمندان دارای اضافه وزن یا چاق
\n\n
\n• به علت اينكه در بعضي از بيماران كاهش وزن يا چربي بدن آسان نيست بايد پيشگيري از اضافه وزن را در اولويت قرار داد. اين اقدام خصوصا" براي افرادي كه اضافه وزن دارند توصيه مي شود)در اين خصوص به توصيه هاي تغذيه اي در فصل اول، مبحث ارزيابي نمايه توده بدني مراجعه شود(.
\n\n
\n• در صورتي كه علت افزايش وزن احتباس آب در بدن به علت بيماري باشدكاهش مصرف نمك را توصيه كنيد.
\n\n
\n• در افرادي كه هايپركلسترولمي دارند براي كاهش LDL خون رژيم غذايي با محدوديت مصرف چربي هاي جامد و كلسترول كمتر از 200 ميلي گرم در روز توصيه كنيد ) با استفاده از جدول ارائه شده از مقدار كلسترول تقريبي مواد غذايي(.
\n\n
\n• در صورت بالا بودن تري گليسيريدها تاكيد كنيد مصرف مواد شيرين، قند و شكر و انواع چربي ها را كاهش دهند )حداكثر 30 % از كل كالري مورد نياز روزانه بدن از چربي ها تامين شود به شكلي كه بيشترين مقدار آن از منابع غير اشباع باشد(. علت افزايش وزن ناخواسته به همراه افزايش تري گليسيريد و كلسترول خون مي تواند محدوديت مصرف چربي نيز باشد زيرا افرادي كه رژيم غذايي شديد بدون چربي را رعايت مي كنند كربوهيدرات )شامل قندهاي ساده نظير قند و شكر و مواد نشاسته اي مانند نان، برنج، سيب زميني و ...( بيشتري مصرف مي نمايند كه ناخواسته سبب افزايش وزن مي شود. بنابراين به جاي تاكيد زياد به كاهش مصرف چربي و كلسترول بهتر است مصرف انواع غذاها از گروه هاي غذايي مختلف و به ميزان متوسط و متعادل را توصيه كنيد.
\n\n
منبع:شبکه بهداشت و درمان دشتستان
\n
