دلایل مهم در مهاجرت و کاهش جمعیت خارگ

فکرشهر - مصطفی منفرد: از آنجا كه رفاه شهروندی دارای نقشی اساسی در شكل گيری رضايتمندی اجتماعی و فراهم شدن بستر مناسب برای شكل دهی سرمايه اجتماعی در ساختار شهر به شمار می رود، التفات به اين امر اهميتی اساسی در مديريت ساختار شهری دارد؛ لذا، ذكر اين نكته نيز اساسی به نظر می رسد كه رفاه و تامين اجتماعی مهمترين پيش نياز توسعه محسوب می شود.

بنابراین مديريت شهری بايد بر آن باشد تا از طریق بهبود سطح رفاه شهروندان در ساختار شهری؛ امكان بهره گيری متناسب از خدمات و تسهيلات رفاهی را در بستر عدالت اجتماعی فراهم كند. 

به گزارش «فکرشهر»، ضرورت رفاه شهروندی از آنجا مورد تاکید قرارمی گیرد که فقدان رفاه اجتماعی و عدم گسترش كمی و كيفی تامين اجتماعی می تواند از عوامل چالش در توسعه پايدار و ثبات سياسی و اقتصادی، همبستگی اجتماعی و سلامت زيست محيطی به شمار آيد.

دلایل حائز اهمیتی در کاهش جمعیت بومیان جزیره خارگ نقش داشته اند که می توان به برخی ازآنها به شرح ذيل اشاره کرد: 

ریشه قدیمی مشکلات خارگ

مسائل مشکلات خارگ اکثراً ریشه قدیمی دارند، باید با یک برنامه ریزی اصولی راه حل برون رفت از مشکلات را در نظر بگیریم، اگر هر سال یک مشکل، از مشکلات عمده و بی شمار خارگ حل می شد ، تابحال و در یک برهه کوتاه زمانی مشکلات اين جزیره حل شده بود.

مشکل سند مالکیت در خارگ

وعده ای قدیمی که همچنان لاینحل باقی مانده است ،شهروندان خواستار آن هستند که سند منازل و زمین های این جزیره در قسمت ضلع شمالی جزیره و منازل خارگ به نام اهالی خارگ ثبت شود، مردم در توسعه شهر و حتی بازسازی منازل خود به دلیل نبود سند مالکیت با مشکل مواجه هستند که برای برون رفت از مشکل ایاب و ذهاب اهالی خارگ باید یک برنامه عملیاتی و مدون در نظر گرفته شود.  

بلاتکلیفی طرح جامع خارگ

متاسفانه تصویب طرح جامع خارگ خیلی زمان‌بر شده و درعين حال به نتیجه‌ای ختم نشده است در صورتی که آینده جزیره خارگ مستقیما به نتیجه این طرح گره خورده است.  

طرح جامع، جزو قوانین وزارت کشور بوده و بی شک وجودش برای هر شهر لازم است، با این طرح حقوق شهروندان احقاق و حریم شهر بهتر نمایان می‌شود.

 حدود ۱۴ سال و طی چندین دوره شورای شهر  بی وقفه برای مصوب کردن طرح جامع شهری خارگ تلاش کردند اما تاکنون به نتیجه ای مطلوب دست نيافته اند. طرح جامع شهری حق مردم خارگ است؛ مردمی که پای این نظام ایستاده‌اند حق دارند از برکات طرح جامع شهری بهره‌‌مند شوند. مردم انتظار زیادی ندارند و فقط جاری شدن قوانین کشور را می‌خواهند اما پس از سال‌ها انتظار طرح جامع خارگ به  کریدور تصمیم‌گیری 3 وزارتخانه رسیده است و باید دید در آينده چه خواهند شد .

مشکلات قدیمی کارت تردد هوشمند شهروندان

 گاها با کارت تردد در این جزیره حقوق شهروندان و بومیان منطقه نیز نقض می شود،لازم به توضیح است،اگر مردم بومی برای مدتی به هردلیل خارج از جزیره باشند مجددا به منطقه راه داده نمی شوند زیرا،  در این طرح آمده اگر مدتی از جزیره دور شوی بعد از بازگشت کارت تردد  باطل می شود و شرایط بازگشت و همچنین نوع کارتی که در اختیار قرار نی گیرد  متفاوت است.

این مشکل زمانی دردناک و نگران کننده تر است که، در جزیره ما شهروندان دانشجو بومی و افرادی داریم که ممکن است برای پیدا کردن کار، تحصیل،  درمان بیماری های خاص و یا هر دلیل دیگر مدتی در جزیره نباشند ، که متاسفانه با این طرح امنیتی،  کم کم هویت خود را از دست می دهند.

در راستای پیگیری مشکلات کارت تردد شورای دوره پنجم شهر خارگ پی‌گیری‌هایی داشته اند که درنهایت از طریق استانداری بوشهر، اعضای شورای عالی امنیتی از جزیره در خصوص این طرح بازدید داشتند ولی تاکنون نه اعضای این شورا و نه استاندار و فرماندار که برای حل موضوع قول مساعد دادند اقدامی نکردند.

لازم به ذکر است، شورای شهر پیشنهاداتی در راستای اصلاحات طرح امنیتی خارگ را مکتوب کرده و به فرماندار ادارئه داد که این اصلاحات در شورای تامین استان مطرح و تایید شد ولی متاسفانه تاکنون هیچ اقدامی در این باره صورت نگرفته است، به دلیل مسائل امنیتی جزیره حقوق شهروندی نادیده گرفته شده است و باید گفت وقتی شهروندان به دلیل اجرای این  طرح ، اجازه ورود و خروج از جزیره را ندارند پس چطور می‌توانند امنیت شغلی و سرمایه گذاری در بخش‌های مختلف داشته باشند.

بیکاری جوانان بومی در قلب مركز صادرات نفت كشور

باتوجه به نقش مهم و استراتژیک جزیره خارگ و اینكه بیش از 90 درصد صادرات نفت كشور از این جزیره صادر می شود، می‌بایست توجه بیشتری به اشتغال جوانان بومی در خارگ شود. 

 متاسفانه علی‌رغم وعده‌های متعددی كه تاكنون برای ساماندهی اشتغال در جزیره خارگ شنیده‌ایم ، اما هنوز هم مردم جزیره مشکلات زیادی در این راستا داشته اند، معضل اشتغال یكی از دغدغه‌های اصلی بومیان جزیره محسوب می‌شود. 

باید گفت، ظرفیت‌های متعددی در جزیره خارگ وجود دارد و با وجود اينکه مردم این جزیره در کنار سختی‌ها و مشکلات جزیره ایستادگی کرده‌اند، مشکلات عدیده‌ای نیز هنوز در خارگ وجود دارد که تاکنون حل نشده است.

هر چند از اشتغال به عنوان یکی از مهمترین مشکلات و چالش‌های موجود در کشور یاد می‌شود ولی شرایط جزیره خارگ متفاوت است و بیکاری به هیچ وجه زیبنده جوانان این جزیره نیست.

در خصوص بازار خارگ لازم به توضیح می باشد که، بازار خارگ متاسفانه راكد است و این وضعيت درخورشان ونام بازاریان و كسبه خارگ نیست، باید خرید شركت‌های مستقر در جزیره خارگ ساماندهی شود؛ كسبه خارگ با مشكلات فراوان مالی مواجه هستند و پیمانكاران بومی جزیره خارگ اكثرا خانه نشین شده‌اند. 

عدم تامین اعتبار به جهت ساخت و نوسازی برخی مدارس

 آموزش و پرورش خارگ دارای مشکلات بسیار زیادی بوده که مسئولان استان به این مشکلات آنچنان که انتظار می‌رود توجه خاصی نکرده اند، این مشکلات از سال‌های پیش جمع شده و اکنون وضعیت نامناسبی به خود گرفته است.

کمبود فضای آموزشی از جمله مشکلات اصلی در جزیره خارگ است و کمبودهای نیروی انسانی را می‌توان از دیگر مشکلات جزیره خارگ در حوزه اموزش و پرورش عنوان کرد.

مدرسه دوشیفته شهید مطهری درحالی در سال ۹۵ درحالی کلنگ زنی شد که قرار بود در دو طبقه و با زیر بنای ساختمانی ۱۱۱۴ متر مربع با مشارکت شرکت پتروشیمی خارک و اعتبارات طرح ملی ، در مدت پیمان ۲۴ ماه ساخته شود که اما متاسفانه همچنان بلاتکلیف و در انتظار تدبیر مسئولین دولت تدبیر و امید است.

مشکلات کمبود نیرو در برخی از مدارس خارگ از دیگر مسائلی است که باعث نارضایتی‌هایی شده است، می‌طلبد که انگیزه بیشتری برای فرهنگیان جزیره خارگ فراهم شود.

متاسفانه طی سال های اخیر علی رغم پیگیری های بسیار در بالاترین سطوح استانی، نسبت به مشکلات حتی خیلی کوچک آموزش و پرورش خارگ نیز مورد بی توجهی و بی مهری قرار گرفته است و بعضاً در ذهن اهالی خارگ این شائبه و ذهینت پدید می آید که شاید تعمدی در کار است.

 مشکلات عدیده حوزه مهم و خطیر آموزش و پرورش و همچنین مصائب فرهنگیان و دانش آموزان خارگی را آنقدر تکرار کرده‌ایم که دیگر از بازگویی آنها شرم داریم اما با این وجود از ناچاری بارقه های امید خود را زنده نگه داشته ایم که شاید نگاهی حتی کوچک و جزئی از سوی مسئولین دست اندرکار به خارگ نیز صورت پذیرد.

انگیزه فرهنگیان برای ماندگاری در جزیره خارگ کاهش یافته است

یکی از مشکلات به ظاهر ساده اما پیچیده، وضعیت آموزش و پرورش در خارگ است؛ جزیره‌ای که سهم شگرفی در صادرات نفت دارد و تاریخ دیرینه‌ای از حیات را تجربه کرده اما با وضعیت نابسامان در حوزه تعلیم و تربیت روبه‌روست.

این قصه تلخ از آنجایی شروع شد که شرکت پایانه های نفتی ایران در خارک ،به ناچار و به دلیل نامه نگاری دستگاهی به مجموعه نفت پس از طی شدن یک پروسه قانونی و اداری، نفت ارائه خدماتش را بر روی اداره آموزش و پرورش به یکباره قطع کرد.

پیش از این نفت برای سالیان متوالی تمام قد در جهت حل مشکلات سیستم آموزشی جزیره خارگ هرآنچه در توان داشت را بکار می‌گرفت و وضعیت پیش آمده خواسته قلبی سیستم نفت در خارک نبوده که این مهم دست پای آنها را برای ادامه و ارائه خدمات بسته است.

یکی از معلمان جزیره خارگ درباره قطع خدمات به معلمان گفت: تفاوت حقوق معلمان در جزیره خارگ با معلمان دیگر مناطق که نسبت به خارک از شرایط  بسیار بهتری برخوردار هستند، بسیار ناچیز است.

وی گفت: معلمان یکی از اقشاری هستند که باید فارغ از هرگونه استرس بوده و از لحاظ فکری آسایش و آرامش داشته باشند، این در حالیست که پس از قطع خدمات به معلمین مثل دراختيارنهادن استراحتگاه، غذا، بوکینگ شناور و غیره موضوعی که همیشه برای جامعه آموزشی خارک حائز اهمیت بوده، عدم پرداخت و قطع حق مناطق جنگی بوده که با پرداخت این مزایا هزینه قابل توجهی به دریافتی این قشر اضافه می شود که قطعا می توان گفت یکی از عوامل موثر و بازدارنده نسبت به انتقالی های پی در پی از خارک به شهرهای دیگر همین حق جنگی بوده است که چندین سال است بی نتیجه به حال خود رها شده است.

کمبود زیرساخت های پزشکی در جزیره/ سونوگرافی، سی تی اسکن، دندانپزشکی

با کمی تحقیق حتما برایتان سوالی پیش خواهند آمد که چرا جزیره ای مثل خارگ که ريشه درنفت دارد ، از درون زیرساخت های لازم و متناسب با شرایط زندگی شهروندان را در خود آنچنان که باید و شاید نداشته است؟؟

یکی از اساسی‌ترین و مهم‌ترین خواسته‌ ای که قشر بانوان جزیره اکثرا با آن درگیر بوده اند ، عدم حضور متخصص سونوگرافی می باشد. 

نبود متخصص سونوگرافی بصورت مداوم به یک معضل جدی برای شهروندان بالاخص بانوان باردار تبدیل شده است، در این روزهایی که کرونا به اوج و شدت خود بیش از پیش رسیده و همه شاهد هستیم طی روزهای اخیر در استان بوشهر آمارهای بالایی از مبتلایان منتشر می شود اما در همین حین، صرفا به دلیل نبود متخصص سونوگرافی، شهروندان ناچار هستند به بوشهر یعنی درست جایی که احتمال مبتلا شدن به کرون بیش از خارگ وجود دارد سفر کنند.

در خانه(خارگ) بمانیم و پروتوکل های بهداشتی را رعایت کنیم یا گاها برای انجام مختصر ترین روند درمانی سونوگرافی به بوشهر یا شهرهای دیگر سفر کنیم؟

همچنین باید گفت، دندان پزشکی واقع در ساختمان جامع سلامت بیش از چندیدن ماه می گذرد که تعطیل است و متخصص دندان پزشک بصورت مداوم در بیمارستان صنعت نفت وجود ندارد و  مجددا شهروندان ناچارا برای انجام فوریت های پزشکی در این زمینه به دیگر شهر ها سفر کنند.

ورزش، بی تحرکی و خارگی های مستأصل

چند سالی است كه ورزش در خارگ روح مرده ای در كالبد خود جای داده است و جوانان بصورت تمام و كمال از اين پديده بسيار موفق در زندگی روی گردان شده اند! 

عدم برگزاری مسابقات مختلف درسطح جزيره و عدم سرويس دهی مناسب از شركت های نفتی ای كه ٩٠ درصد امكانات بالقوه ورزشی و فضاهای مربوط به آن را در اختيار دارند ، يكی از عواملی است كه باعث سرخوردگی جوانان از ورزش و عدم قرار دادن آن دربرنامه روزانه زندگی شان است! 

ورزش درخارگ سالهاست كه بوی خواب آلودگی به خود گرفته و سالهاست علی رغم داشتن قهرمانان ملی پوش ، فعاليتی استانی و فرا استانی در آن انجام نگرفته است ، جوانان مستعد خارگی بارهانشان داده اند كه در رشته هايی چون فوتسال ، رزمی ، كاراته ، شنا ، هندبال ، بيليارد ، كوهنوردی و... حرفهای زيادی برای گفتن درسطح استان و كشور داشته و خواهند داشت اما عدم مديريت صحيح در ورزش اين جزيره و سوق دادن مجدد جوانان به سمت وسوی آن ، متاسفانه ورزش را به تعطيلی كشانده كه وجود كويد ١٩ نيز بر تعطيلی آن بيش از گذشته دخيل بوده است.

مشکلات تردد دریایی خارگ همچنان به قوت خود باقیست

مشکل ترددهای دریایی به جزیره خارگ با وجود وعده‌های متعدد مسئولان همچنان باقی است و برای رفع آن تلاشی کارساز انجام نشده است.

شرايط تردد مخصوصا در فصل زمستان بیشتر اینچنین است که گاها هوا خراب است! نه کشتی می‌رود، صندلی خالی هواپیمایی هم وجود ندارد، نه راهی برای ورود وجود دارد نه برای خروج؛ بنابراین جزیره از دسترس خارج می شود.

در عصری که ایاب و ذهاب به عنوان یک مشکل ابتدایی قلمداد می‌شود و بسیاری به راحتی هزاران کیلومتر را بدون هیچ دغدغه‌ای طی می‌کنند؛متاسفانه مشکل تردد برای اهالی جزیره خارگ دردی قدیمی است که در شرایط نامساعد جوی حادتر می شود.

در قدیم سفرهای دریایی به این جزیره با لنج‌های باری و قایق صورت می‌گرفت که با پیشرفت روز افزون صنعت دریانوردی در خارگ هم شناورهای جدیدتر با قابلیت های بهتر جایگزین شدند اما با اینکه شرایط نسبت به گذشته بهتر شده است ولی کماکان مشکل تردد نیازمند توجه ویژه مسئولان استانی و کشوری است.