روانشناسی در ورزش فوتبال

فکرشهر ـ علیرضا صیادی: روانشناسی در مربیگری، اساسا از 3 بخش تشکیل می شود که هر کدام از بخش ها، مهارت های خاص خود را دارا است:

1. راز موفقیت مربیان بزرگ فوتبال 

2. مهارت های روانشناختی پایه فوتبال 

3. انگیزه

به صورت جامع و کلی می توانیم تکامل اخلاقی بازیکنان و تدوین فلسفه مربیگری و ضرورت کاربرد آن در مربیگری فوتبال را بیان کنیم. در واقع واژه فلسفه برای مربیان عملگرا واژه ای غیر عملی به نظر می آید به صورتی که گری اولتون می گوید: «عجب آورتر از همه این است که موفق ترین مربیان نه عالم بوده اند نه جادوگر، بلکه فیلسوف بوده اند».

فلسفه مربیگری در واقع به مربیان کمک می کند تا با موقعیت های بی شماری مقابله کرده و با قرار گرفتن در موقعیت های مختلف، جایی که در انتخاب بهترین راه تردید وجود دارد، تصمیمات صحیح تری اتخاذ کند. پرویز دهداری یکی از موفق ترین مربیان فوتبال کشورمان محسوب می شود که او هم راز موفقیتش در فلسفه زندگی و همسویی آن با فلسفه مربیگری اش نهفته است. موفقیت بسیاری از مربیان مشهور جهان به طور کلی و مربیان خاص فوتبال به طور ویژه مدیون اصول گرایی آنهاست. این مربیان حاضر به عدول کردن از اصول خود نیستند.

مربیان در واقع اگر در کار خود ایمان، فداکاری، نظم، عزت نفس و تعهد کامل نسبت به کار داشته باشند، همه چیز برایشان در زندگی امکان پذیر است. ایویچ مربی اروپایی که برای چند ماهی در سال 1998 و در جام جهانی به عنوان سرمربی تیم ملی ایران انجام وظیفه می کرد، در آن زمان فدراسیون از او خواست تا یک روز را تمرین نکند و بازیکنان را در اختیار خودشان قرار دهد، ولی از آنجایی که این مربی حاضر نبود نظم تمرینی خود را تغییر دهد، متقاعد نشد. این استواری و و صلابت راز موفقیت این مربی بزرگ بود و در آخر باید گفت چنانچه مربیانی بتوانند در امور روانشناختی و تدبیر آن بر روی بازیکنان حتی به نوعی در ساختار رفتاری یک باشگاه تغییر ایجاد کنند، می توانند در کار خود پیشرفت خوبی حاصل کنند.

چنانچه در نظر داشته باشیم راز موفقیت مربیان بزرگ فوتبال را بشناسیم و آن را تجزیه و تحلیل کنیم، به نظر می رسد این راز چیزی جز فلسفه این مربیان نیست، به طور معمول فلسفه زندگی مربیان شکل فلسفه مربیگری آن ها را تعیین می کند؛ اگر نام پرویز دهداری، دکتر اکرامی و حسین فکری جاودانه می شود، نه تنها به خاطر پیروزی هایی است که در میدان مسابقه به دست آورده اند، بلکه به فلسفه مربیگری آنها مرتبط است که با وجود و منش، تیمداری کردند و دغدغه جوانان این مرز و بوم را با خود همراه داشتند و آنچه اسکولاری، ژاکه، لومباردی و دیگران را در کشاکش و کوران مسابقات حساس پیروز گردانید، فلسفه مربیگری آنان بود.

فلسفه مربیگری مطلوب، زیر بنای حرفه مربیگری است. مربیان فوتبال بدون داشتن یک فلسفه مربیگری مطلوب ممکن است در مقابل مسائل و مشکلات نتوانند از عهده مسوولیت خود، به خوبی بر آیند.

به نظر نگارنده، یک سرمربی باید روش های روانشناسی یک سرپرست، یک مدیرعامل و... را دارا باشد، چون مربیان می توانند با چنین فلسفه هایی یک ساختار شکنی کنندف نه یک سرمربی که فقط تمرین می دهد. زمانی که از یک سرمربی سوال می کنند که در حال حاضر سرمربی چه باشگاهی می باشد، باید در جوابشان بگوید که همه کاره آن باشگاه است، چون می تواند با فلسفه خود همه چیز آن باشگاه را به نفع خود تغییر دهد؛ چرا که موفقیت همیشه از اعتماد سرچشمه می گیرد.