فکرشهر ـ آذر حسینی: فلسفه وجودی و کارشان، همین است؛ گمنامی؛ بر همین اساس است که نام «انجمن معتادان گمنام» را بر خود دارند؛ انجمنی که به اختصار و در گویش عمومی، «اِن اِی» (NA) گفته می شود. انجمنی که در سکوت و آرامش و بدون تبلیغات واهی و یا منافع اقتصادی و مادی، به کسانی که خواهان رهایی از بند اعتیاد و رسیدن به آزادی هستند، کمک می کند تا زندگی کنند و به همین دلیل است که تمایلی به معرفی اعضای خود و برجسته شدن در رسانه ها و شناخته شدن ندارند و می خواهند همین طور گمنام بمانند؛ گروه ها و انجمن هایی که در سرتاسر دنیا وجود دارند تا تنها به همدردان خود کمک کنند. بدون وابستگی یا ارتباطی با کلینیک ها، مراکز ترک اعتیاد، کمپ ها و مراکز بازپروری.
اما این روزها بحث اعتیاد دیگر در بین جوانان و مردان به تنهایی نیست، این روزها و طبق آمارهایی که خود دولت و سازمان های مربوطه اعلام می کنند، سن اعتیاد به کودکی رسیده و زن و مرد و دختر و پسر را نمی شناسد و می تواند همه را درگیر خود کند؛ آماری که صحتش را می توانیم با کمی دقت، در جامعه و دور و بر خود مشاهده کنیم؛ کودکان، نوجوانان و جوانانی که دانسته یا ندانسته درگیر این بیماری می شوند و به دلایل مختلفی حتی اگر ترک کنند هم باز به سمت آن ماده مخدر یا مواد دیگر تمایل پیدا می کنند و شاید تنها راه نجاتشان، گروه همسانان و همدردانشان باشد؛ گروهی که آن ها را به راستی درک کرده و می تواند حمایت کند تا پاک و رها شده و آزاد بمانند.
همین دلایل و توضیحات ما بود که بالاخره «کمیته روابط عمومی و اطلاع رسانی انجمن معتادان گمنام استان بوشهر» را راضی کرد تا در گفت و گو با «فکرشهر» حضور یابند و از انجمنشان بگویند؛ شاید بتوان به کسانی که به کمک نیاز دارند و راهش را نمی دانند، کمک کرد.
فکرشهر: در ابتدا لطفا توضیح دهید، «اِن اِی» چیست؟ به چه معناست و مخفف چه واژگانی است؟
«اِن اِی» مخفف Narcotics Anonymous و به معنای «معتادان گمنام» است که یک انجمن غیر انتفاعی متشکل از زنان و مردانی است که مشکل اصلی آن ها بیماری اعتیاد و مصرف مواد مخدر است. این افراد به طور مرتب در جلسات انجمن گرد هم می آیند تا بتوانند با کمک همدیگر پاکی را حفظ نمایند.
فکرشهر: چرا اصل شما بر گمنامی است؟ اصلا این کمنامی به چه معناست؟
گمنامی در فرهنگ لغات به معنی بی نام و نشان بودن است، بنابراین ما سعی می کنیم برای جلوگیری از تبدیل شدن اعضا و گروه ها، به عضو و گروه درجه یک و دو و جلوگیری از احساس تفاوت و تبعیض و حتی احساس ترس بعضی از اعضا، گمنامی خود و دیگران را حفظ کنیم. از طرف دیگر به دلیل حفظ و تداوم بهبودی شخصی و حفظ خوشنامی معتادان گمنام و ایجاد بستری امن در فضای بهبودی، ملزم به رعایت اصل گمنامی در تمام مراحل زندگی (خدمات فکرشهر: اجتماع فکرشهر: روابط) هستیم؛ به عبارت دیگر، یک عضو «اِن اِی» می بایست همواره گمنامی خود را در سطح مطبوعات، رادیو و تلویزیون حفظ نماید و نکته آخر هم این که فقط اعضای «اِن اِی» گمنامی دارند و خودِ «اِن اِی» هرگز گمنامی ندارد.
فکرشهر: این تشکل از چه تاریخی در استان بوشهر آغاز به کار کرده و از کدام شهر یا منطقه شروع شده؟
اولین جلسه «اِن اِی» در دی ماه سال 1379 توسط یکی از هم استانی هایی که در تهران پیام انجمن را دریافت نموده و پاک شده بود، به اتفاق تعدادی از همدردان در محل اداره بهزیستی بوشهر برگزار شد که تا امروز هم ادامه دارد.
فکرشهر: شما در «اِن اِی» چه می کنید؟ چه مراحلی طی می شود؟ اگر ممکن است یک جلسه «اِن اِی» را توصیف بفرمایید.
شیوه برگزاری جلسات معمولا یا به صورت مشارکت موضوع دار است یا سخنرانی. در جلسات آزاد یا موضوع دار، اعضا فرصت دارند به نوبت صحبت کنند. در جلسات سخنرانی به یک یا چند نفر از اعضا فرصت داده می شود مدت طولانی تری صحبت کنند. البته این جلسات کلاس یا جلسات گروه درمانی نیست. ما آموزش یا مشاوره نمی دهیم، ما صرفا تجربیات شخصی مان را در مورد اعتیاد و بهبودی در میان می گذاریم. معمولا هم از اعضای مهمان یا تازه واردان درخواست می شود تا با ذکر نام کوچک، خود را معرفی کنند؛ خوش آمد گفتن به تازه واردها، معمولا با دست دادن یا در آغوش کشیدن و اهدای یک جاکلیدی «خوش آمدید» انجام می شود. در بیشتر مناطق هم مرسوم است که برای اتمام جلسه، اعضا حلقه ای تشکیل می دهند و یکی از دعاها یا متن های کوتاه «اِن اِی» را می خوانند.
فکرشهر: چه کسی جلسات انجمن را اداره می کند؟
جلسات «اِن اِی» توسط اعضایی که تمایل و توانایی دارند و توسط سایر اعضا انتخاب می شوند، اداره می شود.
فکرشهر: حضور در جلسات رایگان است؟
بله. این خدمات داوطلبانه و کاملا رایگان است.
فکرشهر: پس هزینه های این انجمن چگونه تامین می شود؟
هزینه ها از طریق کمک های داوطلبانه اعضا در جلسات تامین می شود.
فکرشهر: در هر جلسه چند نفر حضور دارند؟
جلسات «اِن اِی» به لحاظ شرکت کنندگان و شکل و شمایل بسیار متنوع هستند، بعضی جلسات کوچک و خودمانی و بعضی دیگر پر جمعیت هستند؛ پس تعداد مشخصی نیست.
فکرشهر: از روانشناس هم در جلسات بهره می برید؟
خیر.
فکرشهر: برای حضور در «اِن اِی»، ابتدا فرد بیمار (معتاد) سم زدایی می شود بعد به انجمن می آید یا برعکس؟ منظورم این است که باید اول ترک کنند و بعد به «اِن اِی» بیایند یا می توانند همزمان با ترک و یا در حال اعتیاد هم بیایند؟
تنها موضوعی که برای ما مهم است این است که فرد مراجعه کننده می خواهد با مشکل اعتیاد خود چه کند و ما چگونه می توانیم به او کمک نماییم؛ بنابراین تنها لازمه عضویت، تمایل به قطع مصرف مواد مخدر است.
فکرشهر: افراد علاقه مند به ترک، چگونه باید برای عضویت و حضور در «اِن اِی» اقدام کنند؟
انجمن معتادان گمنام، همیشه در دسترس هر عضو مرد یا زنی است که تمایل به قطع مصرف مواد مخدر داشته باشد. اعضا می توانند از طریق تلفن ماندگار کمیته آدرس جلسات به شماره: 09174478820 و همچنین سایت www.meeting.na-iran.org از زمان و مکان برگزاری جلسات اطلاع پیدا نمایند.
فکرشهر: شرط پذیرش دارید یا حضور آزاد است؟
برای حضور در جلسات «اِن اِی»، تنها شرط عضویت، تمایل شخص می باشد و هیچ شرایط خاصی برای پذیرش نداریم.
فکرشهر: نیاز نیست فرد معرفی نامه داشته باشد؟
خیر، نیاز به معرفی نامه نیست، اما با توجه به عملکرد مثبت و خوشنامی «اِن اِی»، اخیرا بعضی از مراجع قضایی، معتادان را ملزم به حضور در جلسات «اِن اِی» می کنند، هر چند این الزام ربطی به «اِن اِی» ندارد، اما در هر دو مورد (تمایل شخص یا الزام مراجع ذی صلاح) ما با آغوش باز و گمنامی کامل، پذیرای آنها خواهیم بود.
فکرشهر: جلسات «اِن اِی» در چه مکان هایی برگزار می شود و هر جلسه چقدر زمان می برد؟
جلسات اغلب در مکان های مذهبی ـ آموزشی ـ درمانی و عام المنفعه برگزار می شود، چون معمولا کم هزینه تر، در دسترس تر و دارای امکانات مناسبتری هستند؛ البته گاهی به دلیل کمبود مکان، جلسات در مکان های شخصی نیز برگزار می شود. زمان برگزاری بعضی جلسات، یک ساعت و بعضی جلسات یک ساعت و نیم است.
فکرشهر: رفاقت و دوستی بین اعضا چقدر است؟ به همدیگر کمک می کنند؟
یکی از عواملی که باعث تداوم بهبودی ما می شود، با هم بودن اعضا و اتحاد ماست و پایه و اساس این برنامه بر این اصل مهم استوار است که هیچ چیز ارزش درمانی کمک یک معتاد به معتاد دیگر را ندارد.
فکرشهر: اگر از شما بپرسند «مزایای اِن اِی چیست»، چه می گویید؟
پیام ما امید، وعده ما آزادی است؛ بدین معنی که هر معتادی می تواند قطع مصرف کند و میل مصرف را از دست بدهد و راه تازه ای برای زندگی در پیش گیرد.
فکرشهر: معایب چطور؟ آیا «اِن اِی» معایبی هم دارد؟
ما ادعا نمی کنیم که تنها راه حل اعتیاد هستیم، اما برای اولین بار در تاریخ بشر، راه ساده ای برای معتادان پیدا شده که تاثیر آن بر زندگی بسیاری از آنان به اثبات رسیده است؛ کسانی که مرتب در جلسات ما شرکت کنند، پاک می مانند.
فکرشهر: خود جلسات «اِن اِی» هم می تواند نوعی اعتیاد ایجاد کند؟ اعتیاد به حضور دائم؟
خیر. اعتیاد رفتاری است که باعث تخریب روح و روان و جسم و احساس فرد می شود، اما شرکت در جلسات «اِن اِی»، یک رفتار روحانی است که اتفاقا باعث اعتلا، شادابی و جلای روح و احساس می شود که هر عضو بنا به نیاز و تشخیص خود در آن شرکت می نماید؛ هر چند شرکت نکردن در جلسات می تواند روند بهبودی را مختل کند.
فکرشهر: مراجعه کننده تا کی باید حضورش در انجمن و جلسات را ادامه دهد؟ اگر حس کرد دیگر نیاز ندارد می تواند برود و هرگاه دوباره نیاز داشت، برگردد؟
در این مورد تشخیص و تصمیم گیری با خودِ شخص است، اما همانطور که عرض کردم، تجربه گروهی ما نشان می دهد کسانی که مرتب در جلسات شرکت کنند، پاک می مانند.
فکرشهر: چارت سازمانی «اِن اِی» چگونه است؟
«اِن اِی» چارت سازمانی خاصی ندارد، اما طبق اصول، گروه های ما ساختار خدماتی تشکیل می دهند تا هدف نهاییمان تحقق یابد؛ ضمن اینکه همیشه سعی می کنیم از بروکراسی پیچیده اداری فاصله بگیریم تا پیاممان در کوتاه ترین زمان و ساده ترین بیان رسانده شود.
فکرشهر: هدف؟! هدف نهاییتان چیست؟
هدف نهایی «اِن اِی»، رساندن پیام به معتادی است که در عذاب است.
فکرشهر: چه پیامی؟
پیام ما امید، وعده ما آزادی است؛ پیام ما این است که هر معتادی می تواند قطع مصرف کند و میل مصرف را از دست بدهد و راه تازه ای برای زندگی در پیش گیرد.
فکرشهر: شعار اصلی شما چیست؟
ما شعار نداریم. فقط یک پیام داریم که اتفاقا خیلی هم ساده است: پیام ما امید، وعده ما آزادی است.
فکرشهر: چقدر در تحقق هدفی که فرمودید، موفق بوده اید؟
روند رو به رشد و بسیار خوب انجمن معتادان گمنام نشانه ای بارز از جاذبه و موفقیت آن است.
فکرشهر: درباره تعداد افرادی که در سال به «اِن اِی» مراجعه می کنند، آماری دارید؟ یا تعداد افرادی که ترک می کنند؟
با توجه به اینکه «اِن اِی» ثبت نام و عضویت ندارد، لذا در مورد این دو پرسش، آمار دقیقی وجود ندارد.
فکرشهر: می دانید بیشتر مراجعین «اِن اِی» در چه گروه سنی هستند؟ یا سطح سواد و شغل بیشتر آن ها چیست؟
معمولا اعضا متعلق به یک طبقه اجتماعی و اقتصادی خاصی نیستند و از تمامی اقشار قومی و مذهبی، سن و یا تحصیلات و مشاغل در بین اعضای «اِن اِی» وجود دارد.
فکرشهر: شما از نوع مواد مخدر مصرفی مراجعین و اعضا هم آماری ندارید؟
خیر. ما کاری به نوع یا مقدار ماده مصرفی اعضا نداریم، تمرکز ما فقط بر تاثیراتی است که اعتیاد و بهبودی بر زندگی ما می گذارد.
فکرشهر: شما اطلاع دارید که اغلب اعتیادها بر اساس اعتراف خود فرد مبتلا، چگونه اتفاق می افتد؟ تحت تاثیر دوست؟ فشار زندگی؟ بی محبتی از سوی خانواده؟ یا چیز دیگری است؟
«اِن اِی» در مورد پیشگیری و دلایل و ریشه های اعتیاد هیچ نظری ندارد، به عبارت دیگر، برنامه «اِن اِی» تخصص و تمرکزی بر اینگونه موارد ندارد.
فکرشهر: پس در زمینه پیشگیری کار نمی کنید؟
خیر.
فکرشهر: در این انجمن به اعضا جزوه هم می دهید؟
در «اِن اِی»، جزوه و کتاب های متفاوتی برای معتادان فراهم شده که هر عضو بنا به نیاز خود می تواند از این نشریات استفاده نماید؛ در ضمن، بعضی از جزوات به صورت رایگان و کتاب ها نیز به قیمت خرید، در اختیار اعضا قرار داده می شود.
فکرشهر: خانواده های حاضرین در «اِن اِی» با انجمن چگونه تعامل یا رفتار دارند؟
انجمن معتادان گمنام، فقط با اعضای خود تعامل دارند و با خانواده ها رفتار یا تعامل خاصی ندارد.
فکرشهر: به نظر شما، «اِن اِی» چه تاثیری روی زندگی افراد عضو دارد؟
با توجه به اینکه اعتیاد فعال باعث افزایش انزوا و تخریب روابط شخص می شود، بهبودی در «اِن اِی» به شرکت کنندگان این امکان را داده که بر اساس آماری که در سال 2015 منتشر گردیده، روابط خانوادگی آن ها با 92 درصد غنا و اتصال مفید و موثر به جامعه با 88 درصد بهبود یابد.
فکرشهر: در «اِن اِی» اصل بر گمنامی است. پس افراد چگونه از جلسات زمان و مکان برگزاری آگاه می شوند؟ چه زمان هایی جلسه دارند؟
درست است که اعضای «اِن اِی» گمنامی دارند، اما گروه های «اِن اِی» نه تنها زیرزمینی و غیرقانونی نیستند، بلکه بسیار فعال و پویا بوده و هیچ گمنامی ندارند؛ برای آگاهی از زمان و مکان برگزاری جسلسات نیز می توان با تلفن ماندگار کمیته آدرس ها به شماره 09174478820 تماس گرفت یا به سایت www.meeting.na-iran.org مراجعه نمود.
فکرشهر: استقبال از انجمن تا چه حد است؟
اولین جلسه «اِن اِی» در سال 1379 فقط با یک گروه شروع به کار نمود، اما اکنون، پس از گذشت 17 سال، «اِن اِی» تعداد 123 گروه دارد که در طول هفته، 627 جلسه برگزار می کنند.
فکرشهر: انجمن معتادان گمنام، برای زنان هم وجود دارد؟ اگر بله در کجاها؟
در حال حاضر به دلیل کمبود جا و مکان، از 123 گروه «اِن اِی» متاسفانه تنها دو گروه مختص بانوان است که آدرس دقیق آن در سایت www.meeting.na-iran.org موجود است؛ البته امیدوارم در سال جدید با حمایت مسئولین، امکان برگزاری جلسات بیشتری برای بانوان در استان فراهم شود.
فکرشهر: چه نوع حمایتی نیاز دارید؟
فقط حمایت معنوی؛ این که اماکن عام المنغعه و عمومی برای برگزاری جلسات در اختیار انجمن قرار گیرد؛ حتی ما کرایه مکان ها را نیز پرداخت می کنیم.
فکرشهر: الآن چند عضو دارید؟
طبق آخرین آمار که در سال 1395 اخذ شده، در سطح استان بوشهر، تعداد 2624 عضو «اِن اِی» وجود دارد که 2586 نفر از آنان مرد و 38 نفر زن هستند.
فکرشهر: در حال حاضر، در کدام شهر و روستاهای استان بوشهر «اِن اِی» فعال است؟
جلسات «اِن اِی» تقریبا در همه شهرهای استان بوشهر و برخی از روستاها برگزار می شود، اما برای اطلاعات بیشتر می توانید به آدرس سایت زیر مراجعه فرمایید: www.meeting.na-iran.org
فکرشهر: این تشکل در استان بوشهر تفکیک شده است؟ منظورم این است که برای اعتیاد به مواد مخدر مختلف یا الکل و...، گروه ها و جلسات جدا برگزار می شود؟
«اِن اِی»، یک «ان جی او» (سازمان مردم نهاد/ سمن) مستقل است و تمرکزش فقط بر بیماری اعتیاد، بهبودی و در کل مواد مخدر است؛ ناگفته نماند از لحاظ این انجمن، الکل نیز یک ماده مخدر محسوب می شود ولی همانطور که عرض کردم، ما درباره نوع ماده مصرفی اعضا، نمی پرسیم؛ پس تفکیکی در این زمینه نداریم.
فکرشهر: برنامه یا برنامه هایی برای توسعه جلسات «اِن اِی» در نقاط مختلف استان یا تشویق افراد به حضور در جلسات دارید؟
هدف اصلی ما رشد و توسعه انجمن معتادان گمنام از طریق اطلاع رسانی در زندان ها، کلینیک ها و در میان همه اقشار جامعه است که این مهم همواره و همه روزه در حال انجام است.
فکرشهر: یک سوال خاص دارم؛ شاید کسی بخواهد در جلسات «اِن اِی» شرکت کند ولی اعتیاد نداشته باشد. آیا برای این افراد برنامه ای دارید؟
جلسات بسته «اِن اِی» فقط مخصوص معتادان است و افراد غیر معتادی که تمایل دارند در جلسات ما شرکت نمایند می توانند در جلسات باز که ورود عموم در آن آزاد است شرکت نمایند، همچنین از طریق سایت و ارتباط با کمیته اطلاع رسانی با شماره تلفن 09174478810 می توانند از زمان و مکان برگزاری جلسات باز، آگاهی پیدا کنند.
فکرشهر: از وقتی که به ما دادید، سپاسگزارم. در پایان چه توصیه ای دارید؟
در پایان ضمن تشکر از شما که فرصت این گفت و گو را فراهم آوردید، اعلام می کنم، انجمن معتادان گمنام استان بوشهر آمادگی کامل دارد تا پذیرای هر معتادی باشد که میل به قطع مصرف مواد مخدر را دارد و اظهار امیدواری می نمایم که دسترسی معتادان به جلسات انجمن معتادان گمنام، آسان تر از دسترسی آنان به مواد مخدر باشد.
*منتشر شده در ویژه نامه بهاری «به فکرشهر» ـ فروردین ماه 1397
