فکرشهر: یک کارشناس مسائل بین‌الملل گفت: «اگر نقل قول‌های رسانه‌ای و آنچه اولیانوف [درمورد سانتریفیوژهای پیشرفته ایران] بیان کرده است، صحت داشته باشد، این فضا نشان می‌دهد که حالا حالاها باید مذاکره انجام شود تا دو طرف به سمت هم حرکت کنند و از بخشی از خواسته‌های خود بگذرند تا به یک تفاهم دو جانبه برسند. بنابراین سوال اصلی که مطرح می‌شود، این است که کدام طرف و از کدام بخش از خواسته‌هایش می‌گذرد که پاسخ دادن به این سوال مهم هم دشوار است.»
به گزارش فکرشهر، حسن بهشتی‌پور در گفت و گو با خبرنگار «انتخاب» درباره اینکه رسانه‌های غربی ادعا کرده‌اند که روسیه قصد مصالحه میان ایران و طرف غربی در مذاکرات داشته که از یک سو ایران متن پیش‌نویس شش دوره گذشته را قبول کند و از سوی دیگر هم غرب برخی از خواسته‌های ایران را بررسی کند اما مواضع ایران آنقدر حداکثری بوده که چندان نتیجه‌ای به همراه نداشته، گفت: «من اطلاعی ندارم تا چه حد این گفته‌ها صحت دارد. در اینکه روسیه واقعا مایل است مسئله برجام حل شود، من تردیدی ندارم اگرچه برخی معتقدند که روسیه به دنبال حل مسئله ایران و امریکا نیست چراکه ضرر می‌کند؛ در حالیکه من معتقدم اگر مشکل ایران و امریکا حل شود، رابطه روسیه با ما بهتر خواهد شد. در واقع به طور مشخص اگر تحریم نباشد، دست روس‌ها برای ارتباطات و مبادلات با ایران باز‌تر است.»
وی درباره وساطت روسیه میان ایران و طرف غرب، تاکید کرد: «اگر چنین کرده باشند که کار خوبی است و این نقش مثبت را ایفا کردند که وضعیت را به سمتی ببرند که ایران به طور مستقیم با امریکا مذاکره کند یا آنطور که شما نقل قول کردید، این موضوعات به گونه‌ای حل شود که دو طرف نفع ببرند و در عین حال یک راهی برای حل کردن این معضل پیچیده پیدا شود. ولی اینطور که آقای باقری در مصاحبه‌هایش عنوان می‌کند، نشان می‌دهد همچنان بر آن چهار اصلی که ایران ابتدا گفته است یعنی لغو کلیه تحریم‌ها، راستی‌آزمایی به معنایی که ایران فرصت بررسی داشته باشد و ببیند که تحریم‌ها واقعا در عمل هم لغو شده یا خیر، مورد سوم اینکه ایران مایل است که طرف مقابل تضمین دهد که روسای جمهور بعدی تحریمی را وضع نمی‌کند و در آخر هم اینکه خسارت‌هایی که بعد از خروج امریکا از برجام، تحمیل شده، پرداخت شود.»
این کارشناس مسائل بین‌الملل یادآوری کرد: «این چهار شرط بسیار بزرگ است و شاید بتوان گفت که با طرح این مسائل، مذاکرات در تنگنای جدی قرار می‌گیرد. طرف مقابل هم خواسته‌هایی که در سطح رسانه‌ها مطرح کرده است مبنی بر اینکه ایران قبول کند که بخشی از تحریم‌ها لغو شود نه همه تحریم‌ها همچنین کلیه غنی‌سازی خود را در سطح 60 درصد و 20 درصد متوقف کند و هم اینکه موادش را به اکسید اورانیوم تبدیل یا صادر کند و همینطور سانتریفیوژهای نوع جدید خود را به خارج از کشور بفرستد یا پلمپ کند و تحت نظر آژانس در داخل کشور نگه دارد یا اصلا از بین ببرد؛ اینها شرایط سختی‌ست که طرف مقابل گذاشته است.»
بهشتی‌پور در پاسخ به اینکه این شرایط سخت روند مذاکرات را به کدام سو می‌برد، گفت: «اگر این نقل قول‌های رسانه‌ای و آنچه اولیانوف [درمورد سانتریفیوژهای پیشرفته ایران] بیان کرده است، صحت داشته باشد، این فضا نشان می‌دهد که حالا حالاها باید مذاکره انجام شود تا دو طرف به سمت هم حرکت کنند و از بخشی از خواسته‌های خود بگذرند تا به یک تفاهم دو جانبه برسند. بنابراین سوال اصلی که مطرح می‌شود، این است که کدام طرف و از کدام بخش از خواسته‌هایش می‌گذرد که پاسخ دادن به این سوال مهم هم دشوار است.»
وی افزود: «به نظر می‌رسد اگر قرار بر گذشت باشد، هر دو طرف باید بگذرند مثلا در دوره اوباما، او از این خواسته‌ی امریکا که می‌گفت ایران حتما باید غنی‌سازی را متوقف کند و بعد وارد مذاکره با ایران شود، گذشت کرد و پذیرفت که ایران غنی‌سازی را هرچند به صورت محدود در سطح سه ماهه 67 دهم درصد، ادامه دهد. اما تحت نظر آژانس و چهار راهی که ایران ممکن بود به سلاح هسته‌ای دست پیدا کند را بستند. در مقابل ایران هم کنترل‌ها و نظارت‌های آژانس که در حد بی‌سابقه‌ای بود و آژانس این حد از کنترل و نظارت را در هیچ کشوری به جز ایران، اعمال نکرده بود. بنابراین در این حالت دو طرف حداقل پذیرفته‌اند و از بخشی از خواسته‌هایشان گذشت کردند تا به نتیجه رسیدند. اگر هر کشوری بخواهد روی تحقق تمام خواسته‌هایشان اصرار کند، بعید می‌دانم توافقی صورت گیرد.»
این تحلیلگر مسائل هسته‌ای درباره اینکه در بیانیه‌ای اعلام کردند که همه هیئت‌ها به ایران فشار آورده‌اند که منطقی باشد اما تاکنون نتوانسته‌اند وارد مذاکرات واقعی شوند، گفت: «این جملات یک بیان دیپلماتیک است از اعمال فشار بدان معنا که به جای اینکه بگویند ما می‌خواهیم به خواسته‌های حداکثری خودمان برسیم آن هم بدون اینکه امتیاز لازم به طرف ایرانی بدهیم.»
بهشتی‌پور افزود: «منطقی بودن از نگاه آنان یعنی اینکه امتیازات حداکثری را به ما بدهید بدون اینکه ما حاضر باشیم آن امتیاز‌های مورد نظر شما را بدهیم. بالاخره ایران هم می‌گوید که برجام را اجرا و 14 گزارش آژانس هم این را تایید کرده است و این طرف مقابل بود که از برجام خارج شد و بخشی از تعهداتش را اجرا نکرد. بنابراین نوبت طرف مقابل است که بخشی از آن تعهداتش را به اجرا در بیاورد تا ایران هم آمادگی داشته باشد و به وضعیت اردیبهشت 98 بازگردد. چرا که ایران بعد از یک سال که صبر کرد، تعهداتش را طبق بندهای 26 و 36 برجام کاهش داد. اما مسئله بر سر این است که در روابط بین‌الملل منطق حاکم نیست و در حقیقت منطق زور حاکم است و می‌گویند آنچه ما می‌گوییم را اجرا بکنید.»
