فکرشهر: نشتی مکرر خطوط لوله انتقال نفت و آلودگی اراضی شهرستان دیلم در سال های اخیر برای کشاورزان و محیط زیست این منطقه به معضل و دغدغه اساسی تبدیل شده است.
به گزارش فکرشهر از ایرنا، کشاورزان، فعالان اجتماعی و مسئولان دیلم می‌گویند: آلودگی مکرر اراضی این منطقه بویژه مزارع کشاورزی به مواد نفتی باعث ضایعه زیست محیطی شده است و انتظار داریم از این معضل جدی که هنور پس از سالیان سال حل نشده، جلوگیری شود.
آنها معتقدند که سرازیر شدن لکه های نفتی به اراضی این منطقه به علت استهلاک و فرسودگی خطوط لوله انتقال نفت موجود است که عمر آنها به ۵۰ سال می رسد.
نگرانی فعالان اجتماعی
به گفته یکی از فعالان اجتماعی دغدغه مند به مسایل زیست محیطی دیلم از سال ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۰ خطوط انتقال نفت خام شرکت های نفتی در محدوده جغرافیایی شهرستان دیلم باعث خسارت های فراوانی به زمین های کشاورزی و آبشخورهای حیوانات اهلی و وحشی شده است که جبران آن غیرممکن است.
مهدی دشمن زیاری می افزاید: با نشت نفت سیاه در دره های فصلی و زمین های کشاورزی شهرستان دیلم و جمع آوری نکردن به موقع آنها در زمان کم، بمحض بارندگی به همراه آب های سطحی بر زمین های حاصلخیز جاری می‌شود و در آنها نفوذ می‌کند.
وی دلیل اصلی نشتی‌های خطوط لوله نفتی در سال‌های اخیر را عمر و قدمت طولانی آنها می داند و می گوید: از لحاظ استاندارد بین المللی، عمر مفید لوله‌های نفتی حدود ۲۵ سال است اما در شهرستان دیلم بیش از ۴۲ سال از عمر آنها می‌گذرد.
دشمن زیاری اظهار می دارد: پوسیدگی از بیرون و خوردگی در داخل این لوله ها، باعث نازک شدن ضخامت آنها شده است و براحتی قسمت های مختلف آنها سوراخ و در نهایت باعث نشتی می‌شود.
این فعال زیست محیطی دلیل دیگر نشتی‌های نفتی را که درصد کمتری نسبت تاثیر گذاری به آیتم بالا دارد، ترکیدن این لوله ها بر اثر رانش زمین و آبردگی دره های فصلی می‌داند.
وی گفت: به علت پوسیده بودن این خطوط با کوچک‌ترین جریان آب دره های فصلی منجر به رانش زمین در بعضی از نقاط در دره های فصلی و سپس جابه جایی کمی از خاک زیر و بالای این لوله ها شده که پیامد آن به بوجود آمدن فشار به این خطوط نفت و ترکیدگی می‌شود.
دشمن زیاری راه حل معضل ایجاد شده را تعویض کامل و جایگزین کردن لوله های نفت که عمر آنها بیش از ۲۵ سال است و جمع آوری کامل خطوط فرسوده قبلی و لوله های تعویض شده در زمین های کشاورزی و دشت ها دانست.
خسارت به کشاورزان و محیط زیست
یک کشاورز و دامدار روستای مظفری هم به آلودگی های ایجاد شده مکرر نفتی در این منطقه ابراز نگرانی کرد و گفت: زمین های کشاورزی و آبشخورهای این منطقه بر اثر نشت نفت که در نزدیکی مسیر خطوط لوله قرار دارند، بارها آلوده شده است.
غلامعباس خدری می گوید: درصورت بارندگی هم زمین های کشاورزی و هم آبشخورها باتوجه به قرار گرفتن در مسیر خطوط لوله ها به مواد نفتی آلوده می‌شود.
وی اظهارکرد: از زمان کودکی یادم می‌آید که لوله‌های نفت در این منطقه نصب شد که به علت عمر زیاد، پوسیده شده و امنیتی ندارند و هر لحظه ممکن است دچار شکستگی و ترکیدگی شود.
این کشاورز و دامدار خواستار پرداخت غرامت و بازسازی و بهسازی خطوط لوله‌های نفتی شد.
رئیس شورای اسلامی شهرستان دیلم می گوید: آلودگی مکرر اراضی این منطقه بویژه مزارع کشاورزی به مواد نفتی نشتی از خطوط لوله موجود در منطقه به یک معضل مهم و مخاطره آمیز زیست محیطی تبدیل شده است.
محمدجواد اکبری افزود: در بارندگی‌های امسال، زمین‌های زراعی برخی از روستاهای شهرستان بویژه "گاوزرد" و "مظفری" دچار آلودگی حاصل از انتشار مواد نفتی شده است.
وی اظهارکرد: فرسودگی خطوط انتقال نفت به جزیره خارگ و همجواری شرکت‌های بهره‌برداری، پمپاژ و انتقال، هر ازچندگاهی باعث ایجاد خسارت و ضرر و زیان به کشاورزان و مالکان اراضی این منطقه شده است.
اکبری گفت: عمر و قدمت طولانی این خطوط لوله و نشت نفت، همزمان با بارندگی‌های اخیر باعث شده است تا سرعت تخریب در زمین‌های آماده کشت جریان بیشتری پیدا کند.
رئیس شورای اسلامی شهرستان دیلم افزود: مردم نجیب این شهرستان، میزبانان خوبی برای تاسیسات نفتی بوده اند که عمل به تعهدات و مسئولیت های اجتماعی شرکت های نفتی حوزه استحفاظی شهرستان و رفع ضرر و زیان های وارده به محیط زیست و املاک کشاورزان منطقه حداقل خواسته آنها است.
وی بیان کرد: تا زمانی که مراکز مدیریتی این میادین و تاسیسات در شهرستان ها و استان‌های همجوار قرار دارند، استیفای حقوق مردم شهرستان باکندی و کارشکنی روبرو است.
اکبری اظهار می دارد: استقرار نیافتن مجموعه های مدیریتی شرکت نفت در شهرستان و مدیریت متمرکز آن در مناطق پنج گانه نفتی با وجود سهم زیاد شهرستان دیلم در میزبانی تاسیسات نفتی باعث شده تا هم مردم و هم منطقه به حق خود بابت خساراتی که به آنها وارد می‌شود، نرسند.
شرکت های نفتی به مسئولیت های اجتماعی خود عمل نمی‌کنند
رئیس شورای اسلامی اسلامی شهرستان دیلم گفت: با وجود چندین حلقه چاه نفت و تاسیسات نفتی در حوزه استحفاظی این شهرستان، شرکت‌های مربوطه ضمن اینکه به وظایف، تعهدات و مسئولیت‌های اجتماعی و خدمات ذاتی خود درقبال مردم این شهرستان عمل نمی‌کنند، محیط زیست منطقه را به ورطه نابودی سوق می‌دهند.
رئیس اداره حفاظت محیط زیست دیلم گفت: این شهرستان امسال سه مورد آلودگی‌های نفتی ناشی از نشت خطوط انتقالی نفت مستقر در منطقه که تحت مدیریت شرکت بهره‌برداری نفت و گاز گچساران به سمت تلمبه خانه گوره است، مواجه شده که بخشی از آن در حریم و کانال خطوط و بخش دیگری به اراضی کشاورزی و ملی همجوار سرازیر شد.
عبدالرسول خالق پناه می‌افزاید: در نشتی که از خطوط لوله نفتی در روزهای اخیر در این شهرستان، واقع در حریم خطوط تحت مدیریت شرکت نفت و گاز گچساران به طول تقریبی ۲۰۰ متر حادث شد وارد زمین های کشاورزی نشده و تنها در حریم لوله در جوار دره فصلی بوده است که عوامل اجرایی از لحظه وقوع نشستی در حال انتقال و جمع آوری مقدار باقیمانده در محل به تلمبه خانه گوره هستند.
وی گفت: نشتی دیگر امسال در محدوده روستای گاوزرد و در داخل یک کانال خطوط لوله بوده است که بر اثر بارندگی به یک زمین کشاورزی در جوار آن سرازیر شد و شرکت نفت اقدام به پاکسازی کامل آن کرد.
رئیس اداره حفاظت محیط زیست دیلم افزود: نشتی دیگر خط لوله نفت از کنار روستای مظفری شمالی به طرف اراضی ملی و کشاورزی روستای "گزلوری" به طول تقریبی پنج کیلومتر اتفاق افتاده که هنوز پاکسازی نشده است.
وی بیان کرد: اخطاریه و مکاتبات لازم از اداره کل حفاظت محیط زیست استان بوشهر و این شهرستان برای پاکسازی انجام شده است اما هنوز اقدامی توسط شرکت نفت و گاز گچساران اجرایی نشده است.
خالق پناه معتقد است که باتوجه به قدمت بالا و فرسودگی خطوط لوله‌های انتقال نفت در حوزه استحفاظی این شهرستان، می‌طلبد مسئولان امر با ارائه راهکارهای اساسی گامی موثر در جهت جلوگیری از بروز چنین حوادثی بردارند.
ضرورت چاره اندیشی وزارت نفت برای جلوگیری از آسیب و زیان بیشتر به منطقه
معاون برنامه ریزی و امورعمرانی فرمانداری دیلم ، علت اصلی نشتی نفت و سرازیرشدن مواد زیاد آن به اراضی ملی و کشاورزی این شهرستان را فرسوده بودن خطوط لوله‌های در مسیر روستاهای منطقه عنوان کرد و گفت: سرازیر شدن مواد نفتی بارها آسیب به محیط زیست و طبیعت و ساکنان روستاهای همجوار آن وارد کرده است.
محمدطاهری افزود: اگرچه بهسازی و نوسازی و یا تعویض این خطوط هزینه بالایی دارد اما باید وزارت نفت چاره اندیشی کند تا بیش از این منطقه دچار آسیب نشود.
وی با اشاره به اینکه امسال سه مرحله این شهرستان با آلودگی نفتی مواجه شده است، اشاره کرد: آخرین نشتی مربوط به اول بهمن ماه امسال واقع در نزدیکی روستای مظفری از خط لوله ۳۲ اینچ بهرگان به دشت آزادگان بوده است که بلافاصله به رئیس حفاظت محیط زیست دستور داده شد به محل اعزام و اقدام به پایش و بررسی خسارت کند.
معاون برنامه ریزی و عمرانی فرمانداری دیلم اظهارداشت: گزارش ارایه شده رئیس حفاظت محیط زیست شهرستان به صورت مکتوب به همراه میزان برآورد خسارت به مدیرکل بحران استانداری و اداره کل حفاظت محیط زیست استان بوشهر اعلام شده است.
به گفته طاهری، تصمیم گرفته‌ایم که ستاد مدیریت بحران این شهرستان نشستی با مدیران نفتی منطقه برگزار کند تا به نتیجه ای که به برون رفت از وضعیت کنونی کمک کند، دست یابیم.
وی اظهارداشت: با توجه به اینکه وزارت و شرکت ملی نفت هیچ دفتر و مرکزی در این شهرستان و استان بوشهر برای پاسخگویی در چنین مواردی ندارد، باعث تاخیر و اختلال در حل مشکلات مردم منطقه و نارضایتی آنان می‌شود.
طاهری یادآورشد: هم اکنون تنها راه ارتباط مسئولان شهرستان دیلم با مدیران شرکت نفت و گاز گچساران به عنوان مسئول مستقیم تاسیسات و خطوط انتقال نفت موجود در این منطقه تماس تلفنی و دعوت برای حضور در این شهرستان و بررسی مشکلات است.
شهرستان ساحلی دیلم در منتهی‌الیه شمالی استان بوشهر در جوار مهم‌ترین تاسیسات و شرکت‌های نفتی جنوب کشور قرار دارد اما فاقد نمایندگی دفاتر وزارت نفت است.
