فکرشهر: یک دهه جنگ داخلی، تروریسم، تحریم‌های بین‌المللی و حالا بیماری کرونا، اقتصاد سوریه را به مرز فروپاشی کامل رسانده است.
به گزارش فکرشهر، «اعتماد» در ادامه نوشت: در شرایطی که دولت‌های غربی و عربی به دلیل نفرت از دولت حاکم در سوریه، شهروندان سوریه را با محاصره مستمر اقتصادی و سیاسی تنبیه می‌کنند، گزارش‌ها از گستردگی فقر، گرسنگی، فقدان خدمات عمومی و گرانی در رسانه‌ها منتشر می‌شود. ۹ سال نبرد خانمان برانداز در سوریه بر اساس برآورد رسانه‌های غربی ۴۰۰ هزار کشته و میلیون‌ها آواره بر جا گذاشته است. اما این تمام ماجرا نیست، دولت ایالات متحده امریکا تصمیم گرفته که همه دردها و رنج‌های یک دهه‌ای برای مردم سوریه ناکافی بود و از چند ماه پیش موج گسترده‌ای از تحریم‌ها علیه سران دولت سوریه و مسوولان اقتصادی و نهادهای این کشور را آغاز کرده است تا وضع اقتصادی سوریه از فاجعه‌ای که گرفتار آن شده، بدتر هم بشود. سقوط اقتصادی لبنان نیز که بزرگ‌ترین شریک تجاری سوریه محسوب می‌شود، مشکلات دمشق را دوچندان کرده است.
سهمیه‌بندی نان
به نوشته روزنامه گاردین، دولت سوریه به تازگی تصمیم گرفته تا فروش نان یارانه‌ای را سهمیه‌بندی کند. مشکلات اقتصادی باعث شده تا دیگر دولت توان تامین یارانه برای نان مصرفی شهروندان را نداشته باشد. بر اساس مقررات جدید هر خانواده دو نفره روزانه سهمیه یک بسته نان دارند، خانواده ۴ نفره دو بسته نان و خانواده ۶ نفره ۳ بسته. خانواده‌هایی که ۷ نفر یا بیشتر جمعیت داشته باشند حداکثر ۴ بسته نان یارانه‌ای در روز دریافت می‌کنند. دولت سوریه از ابتدای سال جاری سامانه کارت هوشمند را رونمایی کرد که اجازه می‌داد شهروندان برای خرید در نانوایی‌های دولتی از کارت‌های هوشمند استفاده کنند. اما برای تعداد نان بیشتر، خانواده‌ها مجبورند به نانوایی‌های خصوصی مراجعه کنند، جایی که قیمت نان می‌تواند تا ۵ برابر گران‌تر از نان یارانه‌ای باشد. به نوشته گاردین یک شهروند سوری برای خرید یک بسته نان در نانوایی‌های دولتی ممکن است ۳ ساعت در صف بماند. بر اساس برآوردها تولید گندم در سوریه طی ۹ سال گذشته به نصف کاهش یافته است. در حالی که پیش از آغاز درگیری‌ها در سوریه سالانه ۴ میلیون و ۱۰۰ هزار تن گندم در این کشور تولید می‌شد حالا کل تولید گندم سوریه به ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار تن در سال رسیده است، آن هم در شرایطی که بخش عمده‌ای از مزارع گندم سوریه نه در مناطق تحت کنترل دولت بلکه در مناطق کردنشینی قرار دارند که تحت کنترل ایالات متحده امریکاست. در طول سال‌های گذشته سوریه تلاش کرده تا گندم مورد نیاز خود را از روسیه وارد کند اما در ماه‌های اخیر واردات گندم از روسیه هم دچار موانعی شده است.
گروکشی گندم
گندم به یک سلاح جنگی در معادلات سیاسی و نظامی سوریه تبدیل شده است. رسانه‌های طرفدار دولت سوریه از به آتش کشیده شدن مزارع گندم توسط گروه‌های تروریستی و نظامیان امریکایی به عنوان بخشی از کارزار فشار بر دولت سوریه می‌نویسند. بر اساس این گزارش‌ها در طول سال ۲۰۱۹ دست‌کم ۸۵ هزار هکتار از مزارع گندم در سوریه توسط شبه نظامیان و نظامیان خارجی به آتش کشیده شده است. ۹۶ درصد از کل گندم تولیدی در سوریه در استان‌های حسکه، رقه، حلب، دیرالزور و حما تولید می‌شود. از میان این استان‌ها ۳ استان حسکه، رقه و دیرالزور در حال حاضر عمدتا توسط نیروهای امریکایی و گروه‌های شبه نظامی کرد کنترل می‌شوند. رسانه‌های روسیه از استمرار تلاش روسیه برای نجات اقتصادی سوریه می‌نویسند. به نوشته خبرگزاری تاس یک کمپانی روسی ابتدای تابستان سال جاری ۲۰۰ هزار تن گندم به سوریه صادر کرده و چندین تن سیب‌زمینی تولید سوریه دریافت کرده است. ۳ هفته پیش رویترز به نقل از یک منبع در اداره کل فرآوری و تجارت حبوب در سوریه خبر داد که «به دلیل مشکلات تبادل مالی و بانکی» خرید یک میلیون تن گندم از روسیه لغو شده است. هر چند دولت روسیه مشکلات صادرات به سوریه و کمک‌های اقتصادی به این کشور را به گردن تحریم‌های امریکا می‌اندازد اما برخی رسانه‌ها از گروکشی سیاسی گندم توسط روسیه خبر می‌دهند. به نوشته گاردین، دولت مسکو عمدا در مسیر صادرات گندم به سوریه سنگ‌اندازی می‌کند تا دولت بشار اسد را وادار کند که در فرآیند گفت‌وگوهای تدوین قانون اساسی با گروه‌های مخالف که با حمایت روسیه و سازمان ملل متحد برگزار می‌شود از خود انعطاف نشان دهد.
تحریم‌های کمرشکن
سوریه دهه‌هاست که از سوی ایالات متحده امریکا مورد تحریم‌های مختلف قرار گرفته است. اما در طول ماه‌های گذشته تحریم‌های امریکا علیه سوریه به شکل فزاینده‌ای گسترش یافته‌اند. بر اساس مجموعه تحریم‌هایی که تحت عنوان قانون سزار از خرداد ماه امسال اجرایی شد تقریبا تمامی بخش‌های زیرساختی اقتصاد سوریه از طرف امریکا تحت تحریم قرار گرفته است. این تحریم‌ها شامل تحریم‌های ثانویه نیز می‌شوند و برای کسانی که به معامله با سوریه اقدام کنند، مجازات‌هایی را در نظر گرفته است. این تحریم‌ها هر فرد یا نهادی را که مستقیم و غیرمستقیم به دولت سوریه کمک مالی یا نظامی یا در ۴ بخش نفت، گاز طبیعی، هواپیماهای نظامی، ساخت‌وساز و مهندسی فعالیت کنند، مشمول مجازات‌های سنگین و تحریم‌های امریکا خواهد کرد. دولت امریکا از زمان اجرای این تحریم‌ها به صورت مستمر نهادها و افراد جدیدی را نیز در سوریه تحت تحریم قرار می‌دهد تا جلوی مبادلات اقتصادی افراد در بخش دولتی و خصوصی سوریه با جهان خارج را بگیرد. دو هفته پیش دولت امریکا ۱۱ فرد و نهاد سوری از جمله اداره کل اطلاعات و رییس کل بانک مرکزی سوریه را به فهرست تحریم‌های خود افزود.
سوءتغذیه و گرسنگی، مردم سوریه را تهدید می‌کند
بر اساس داده‌های منتشره از سوی برنامه جهانی غذا در طول ۶ ماه گذشته و از زمان شیوع بیماری کرونا در سوریه، تعداد افرادی که از لحاظ امنیت غذایی در خطر قرار دارند در سوریه به ۹ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر رسیده است، یک میلیون و ۴۰۰ هزار نفر بیشتر از ۶ ماه پیش. سازمان ملل متحد برآورد کرده ۹۰ درصد از شهروندان سوریه در نقاطی که توسط دولت کنترل می‌شود زیر خط فقر زندگی می‌کنند و بیکاری به ۸۰ درصد رسیده است. کالاهای اساسی مانند آرد، شکر، برنج، کپسول گاز مایع خانگی، سوخت و دارو روز به روز کمیاب‌تر می‌شوند و قفسه‌های فروشگاه‌ها روز به روز خالی‌تر. اما فقر و گرسنگی در سوریه فقط مربوط به مناطق تحت کنترل دولت مرکزی نیست. در مناطق تحت کنترل شورشیان و نظامیان کشورهای خارجی وضعیت از این هم بدتر است. هفته گذشته یک موسسه خیریه بین‌المللی در گزارشی از قرار گرفتن ۷۰۰ هزار کودک سوری در آستانه گرسنگی خبر داده بود. موسسه صندوق نجات کودکان مستقر در بریتانیا با انتشار گزارشی نوشت: «در تازه‌ترین پیمایش محلی در شمال شرق سوریه دست‌کم ۶۵ درصد از کودکانی که مورد سوال قرار گرفته‌اند، تاکید کرده‌اند که در طول ۳ ماه گذشته حتی یک موز، سیب یا پرتقال نخورده‌اند.»
این پیمایش در مناطقی انجام می‌شود که تحت سلطه دولت امریکا و گروه‌های کرد متحدش قرار دارند. بر اساس گزارش صندوق نجات کودکان، نزدیک به یک چهارم کودکان گفته‌اند که ۹ ماه است هیچ کدام از این میوه‌ها را نخورده‌اند.گزارش دردناک این موسسه به نمونه‌هایی از عمق فقر و گرسنگی در سوریه اشاره می‌کند و می‌نویسد: «یک مادر می‌گوید که فقط برای خریدن یک عدد سیب باید ۳ هفته پس‌انداز کند و وقتی بتواند یک سیب بخرد، مجبور است برای خودش و فرزندانش آن را به ۵ قسمت تقسیم کند.»
صندوق نجات کودکان می‌نویسد: «در این منطقه از سوریه بسیار رایج است که خانواده‌ها برای اینکه از پس هزینه خورد و خوراک روزانه بربیایند برای هفته‌های متوالی سبزیجات تازه و گوشت را از سفره‌های‌شان حذف کنند و فقط برای خوراک روزانه به گندم و برنج تکیه کنند.»
