فکرشهر: بر اساس آخرین آمار رسمی، حدود ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار مهاجر افغانی در ایران حضور دارند که از این آمار، یک میلیون نفر در قالب طرح آمایش هستند به نحوی که کارت حضور و اقامت دارند و با محدودیت هایی زیر نظر مراقبت ها و قوانین جمهوری اسلامی در کشورمان زندگی می کنند؛ همچنین حدود ۴۵۰ هزار نفر از این مهاجرین نیز گذرنامه دریافت کرده اند و ورودشان به کشورمان قانونی است اما متأسفانه تعداد یک میلیون نفر از این افغانی ها به طور غیر مجاز در کشورمان حضور دارند.
\n\n
به گزارش فکرشهر، هر چند طبق گفته ی وزیر کشور، در ۱۰ سال گذشته، ایران، حدود ۵ میلیون نفر از افرادی را که به صورت غیرمجاز در ایران حضور داشتند به افغانستان بازگردانده اما سال قبل حدود ۶۰۰ هزار نفر از این افراد به مرزها ارجاع داده شدند که به علل مختلف به ویژه نامناسب بودن شرایط زندگی در افغانستان و فقدان تسلط کافی دولت های افغانستان و پاکستان بر مرزهایشان، کشورمان نتوانست مانع از ورودشان به ایران شود.
\n\n
در همین حال، رحمانی فضلی گفته که در مرز خراسان رضوی و جنوبی و در حوزه شمالی سیستان و بلوچستان با اقدامات چند سال گذشته، تردد مهاجران غیرقانونی در این مناطق به حداقل رسیده است اما کماکان از طریق پاکستان و با روش های قاچاق و غیرقانونی وارد کشور می شوند.
\n\n
به گفته کارشناسان به طور حتم، وجود اتباع غیر مجاز در کشورمان علاوه بر پیامدهای نامناسب اقتصادی و فرهنگی، موجب برهم زدن نظم عمومی و بعضا ایجاد پاره‌ای مسایل امنیتی می‌شود.
\n\n
بروز نابسامانی‌های خانوادگی، بزه کاری و ناهنجاری های اجتماعی، مشکلات بهداشتی، ازدواج‌های غیرقانونی و ثبت نشده و تولد کودکان فاقد شناسنامه را می توان از جمله پیامدهای اجتماعی حضور اتباع غیر مجاز بیگانه به شمار آورد.
\n\n
از آن گذشته وجود اتباع خارجی با چنین حجم آماری در کشور نه تنها به صلاح نیست بلکه در ابعاد بازار اشتغال، فضای کسب و کار، خروج ارز و نقدینگی از کشور، ایجاد جرم و بزه و مواردی از این دست اقتصاد و جامعه ایران را با چالش های اساسی و جدی مواجه می‌کند و به اختلال در بازار کار ایران و از دست رفتن فرصت های شغلی نیروی جوان جویای کار دامن می زند.
\n\n
بسیاری از این شاغلین مهاجر، با پشت سر گذاشتن موانع پس از مدتی به کارفرمایی بزرگ مبدل می شوند و با ایجاد کارگاه برای خود کارگر هم می گیرند که طبق گفته ی اتحادیه های کارگری، برای کشوری که با پدیده بیکاری مواجه است زیبنده نیست که نیروی کار خارجی بازار کارش را به دست گیرد.
\n\n
این عده، به همین مقدار هم بسنده نکرده و به راحتی در حاشیه شهرهای بزرگ خانه قولنامه‌ای هم خریداری می کنند.
\n\n
فارغ از این مساله، بحث گردش پول در چرخه اقتصاد کشور مطرح است؛ چه بسا اتباع بیگانه با وجود فعالیت و اشتغال در کشور پولی که از کارفرما می‌گیرند در داخل کشور مصرف نمی‌کنند و از این منظر پیامدهای زیانباری را به اقتصاد کشور تحمیل می کنند.
\n\n
آمارها نشان می‌دهند با وجود نیاز صدها هزار جوان به کار و بحران بیکاری، یکساله صدور مجوز کار برای اتباع بیگانه ۳ برابر شده است.
\n\n
شاید تنها کاری که در طول چند سال گذشته در بخش بازار کار صورت گرفته باشد، دریافت درخواست‌های صدور مجوز کار، تعیین تعرفه های کارت موقت کار اتباع بیگانه، تمدید مجوزهای کار و موارد مربوط به آن بوده است، همچنین برخی مقامات ارشد دولتی می گویند شرایط ما به نحوی است که بدون حضور آن ها، بازار کار کشور لنگ خواهد زد و اگر آن ها نباشند، برخی مشاغل ما خالی خواهد ماند و به دردسر می افتیم.
\n\n
بخش مهمی از بازار کار و اشتغال در دست اتباع افغانستان است، اما مسئولین معتقدند این اشتغال به گونه ای نیست که برای اتباع ایرانی اشتغال نباشد زیرا ایرانی ها تمایلی برای کار در این مشاغل ندارند.
\n\n
آمارهای رسمی دیگری نشان می دهند کل جمعیت افغانستانی های مجاز ساکن در ایران یک میلیون و ۳۱۲ هزار و ۴۵ نفر است که از این تعداد در سال گذشته ۵۳۰ هزار و ۲۵۴ نفر توانسته اند مجوز کار موقت دریافت کنند. به بیان دیگر، با توجه به غیرفعال بودن حدود ۲۵۰ هزار نفر از آن ها در ایران و جستجوی کار توسط ۵۶۷ هزار تبعه افغانستانی، باید گفت غیر از حدود ۴۰ هزار نفر، مابقی توانسته اند در بازار کار کشور، شغلی برای خود دست و پا کنند و یا دست کم مجوز آن را داشته باشند.
\n\n
می توان گفت، حدود 12 تا 15 درصد جمعیت کشور افغانستان در ایران به سر برده و به شغل‌های شرافتمندانه مشغول هستند.
\n\n
به بیان ساده تر، در شرایط فعلی اتباع افغانستان نسبت به کارجویان ایرانی از فرصت‌ها و زمینه های بهتری برای اشتغال در بازار کار ایران برخوردار هستند. هرچند که نیروی کار خارجی شاغل در ایران بیشتر در مشاغل فیزیکی و ساده حضور دارند اما کارجویان ایرانی در همین حوزه ها نیز دچار مشکل یافتن کار هستند و در موارد بسیاری، کارفرمایان، افغانستانی ها را به آن ها ترجیح می دهند.
\n\n
برخی کارفرمایان عنوان می‌کنند کارگران افغانستانی هم بهتر کار می کنند و هم اینکه حرف شنوی بهتری از کارفرمایان دارند اما کارشناسان می گویند این ها بهانه است و اصل این است که کارفرما می تواند به افغانستانی ها حقوق کمتری بپردازد، آن ها را بیمه نکند و دغدغه عدم اجرای حمایت‌های قانون کار را نیز نداشته باشد؛ بنابراین فضا برای سوء استفاده برخی کاملا فراهم است و متاسفانه کارگران خارجی به دلیل نیاز فوری به کار، شرایط کارفرمایان را می پذیرند.
\n\n
افغانستانی ها، کجای ایران را برای سکونت انتخاب می کنند؟
\n\n
نگاهی به پراکندگی جمعیتی اتباع بیگانه در ایران نشان می دهد که خارجی ها (بیشتر اتباع کشور افغانستان) ۱۴ استان را برای اشتغال و حضور انتخاب کرده اند.
\nدر حال حاضر هیچ تبعه خارجی در استان های آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل، ایلام، چهارمحال و بختیاری، خراسان شمالی، خوزستان، زنجان، سیستان و بلوچستان، کردستان، کرمانشاه، کهکیلویه و بویراحمد، گیلان، لرستان، مازندران، هرمزگان و همدان حضور نداشته و یا دست کم در سال ۹۳ در این مناطق هیچگونه مجوزی برای کار صادر نشده است.
\n\n
با این وجود، در اصفهان برای اشتغال موقت ۹۲۶۹۷ نفر، البرز ۲۲۲۸۶ نفر، بوشهر ۵۵۲۵ نفر، تهران ۱۷۳۱۵۹ نفر، خراسان جنوبی برای ۲۷۶۱ نفر، خراسان رضوی برای ۷۵۰۹۸ نفر، سمنان ۶۷۲۰ نفر، فارس ۴۳۹۶۹ نفر، قزوین برای ۹۱۹۶ نفر، قم برای اشتغال موقت ۲۸۵۱۳ نفر، کرمان برای ۲۸۰۲۲ نفر، گلستان ۸۳۸۱ نفر، مرکزی برای ۱۰۹۶۶ نفر و در استان یزد هم برای اشتغال موقت ۲۲۹۶۰ تبعه خارجی مجوز کار صادر شده است.
\n
