فکرشهر: یکم اردیبهشت روزی برای بزرگداشت شیخ اجل ، دوستی دوست تر از دوست ..........
\n\n
در دوره ای که شیراز دچار هرج و مرج گردیده مصلح الدین یا مشرف الدین "سعدی" دوره مقدماتی تحصیل را به پایان میرساند و چون تکمیل معلومات از لازمه آن روزگار بوده سعدی جهت کسب فیض نزد اساتید مختلف سفر به بغداد را آغاز مینماید، سعدی مهندس و معمار بزرگ نثر فارسی ماست که شاید در (نثر فارسی) کلامی با او قابل قیاس نباشد بیشتر مفاخیر بزرگ ادبی ما یا عارف شاعر میباشند مانند مولوی، یا شاعر عارف میباشند بسان حافظ ، اما سعدی شاعری نویسنده میباشد که در نویسندگی به سبب گلستان آوازه جهانی دارد چرا که با زبانی بسیار ساده فارغ از هر آیین و مسلکی از اخلاق سخن رانده که تصویری زنده از دنیاست اما سعدی در توصیف و تصویر چنین دنیایی قدرت و مهارت عجیبی به خرج داده.
\n\n
زبان سعدی سراسر حکمت است و عبرت در جایی که لسان الغیب گوید استاد سخن سعدی است پس چه سخت باشد سخن راندن درخصوص استاد سخن...
\n\n
درکلیات سعدی مقدمه ای جالب از فروغی هست که گاهی شنیده میشود و میگویند که سعدی هفتصد سال پیش به زبان امروزی سخن رانده در صورتی که ما پس از هفتصد سال به زبان سعدی سخن می گوییم.
\n\n
درباره تضاد و تنقاص نمایی سعدی سخن بسیار هست.اما سعدی سخن جز از روی علم و تجربه چیزی بیش نگفته چون این تجارب از زمانی به زمانی درتضاد میباشد چون در هرزمان و هر شرایط سخنی تجویز شده که مناسب حال و جوابگوی نیازمندی بشر آن روز باشد به عنوان مثال دوران کودکی با دوران بلوغیت در تضاد نیست و به نوعی تکمیل کننده این فواصل زمانی میباشد یکی از نکات جالب سعدی، مردم شناسی او میباشد که بخوبی از عیب و نکویی آن سخن رانده.
\n\n
سعدی زبان فصیح خود را تنها در خصوص احساسات و عواطف عشقی بکار نبرده بلکه در راه سعادت آدمی هم حکمت میباشد جالبتر اینکه میگویند سعدی گلستان را در دو ماه نوشته! نکات جالبتر اینکه سعدی خود سری سودایی داشته و بیشتر از تجربیات سفرهایش و حکمتها گفته تا وعظ و چه معجون خوشگواری از عشق و عرفان و فلسفه در هم آمیخته که پس از هفتصد سال به مذاق همه سازگار است.
\n\n
سعدی هم درد و رنج مردم را در نظر داشته و هم توصیه به زندگی شاد میکرده، دنیا گریز نبوده و زندگی را دوست داشته است. تنها شاعر بزرگ ایرانی است که تقریباً درباره همه چیز حرف داشته و حرف زده است. عشق و عرفان، دین و دنیا، عفت و اخلاق، دولت و جامعه، داد و بیداد، شاه و وزیر و ظالم و مظلوم؛ اما بارزترین ویژگی آثارش التقاطی بودن اوست. سعدی به بهترین معنای کلمه، التقاطی است؛ یعنی در هیچ چارچوب بسته ای نمی‌گنجد و از هیچ زاویه منحصر به فردی به جهان نمی‌نگرد. با نگاهی اجمالی سعدی بی آنکه عنوان حکیم یا فیلسوف را بر خود ببندد حکمت خود را تعلیم میکرده ، گلستان برای خودش دنیایی هست یا اینکه تصویری درست و زنده از دنیا میباشد، که زشتی در کنار زیبایی و شادی در کنار اندوه ، چنین تصاویری از ذات و سرشت خود دنیا میباشد آنچه که هست توصیف مینماید نه آنچه که باید باشد.
\n\n
سعدی شناخت دقیقی از موسیقی هم داشته و اهمیت موسیقی نزد سعدی تا حدی بوده که حتا گوش دادن به کلام خدا را از طریق شخص نا خوش آواز لازم نمیبیند حکایتی میباشد که ناخوش آوازی با بانگ بلند قرآن میخواند صاحبدلی برگشت و گفت تو را مشاهره چیست؟ گفت هیچ، گفت پس چرا به خود زحمت میدهی؟ گفت از بهر خدا میخوانم گفت از بهر خدا مخوان که این رونق را تو ببری.
\n\n
به گواه تمامی کتب و آثاری که بزرگان ادب، در باب کیفیت و نحو بیان شیخ شیراز، خاصه در غزل‌ها نوشته‌اند سخن سعدی نمونه بی نقصی از سهولت و روانی است. در مجموع غزل سعدی کیفیت‌های هنریِ اصیل و زنده‌ای دارد که سیر غزل در طیِ دویست و اندی سال بدان دست یافته است.
\n
