فکرشهر: حدود چهار دهه است که در سالروز میلاد حضرت زهرا (س) جامعه محترم ستایشگران اهل بیت به دیدار رهبر معظم انقلاب می روند و ایشان رهنمودها و منویات ارزشمندی را به جامعه مداحان و مردم گوشزد می نمایند که چراغ راهی برایشان در این مسیر باشد.
بخشی از این سفارشات تا حدودی عملیاتی شده است و بخشی هم روی زمین مانده است. وقتی به سخنان ایشان نگاهی می اندازیم که چقدر به ایجاد گفتمان در جامعه از طرف مداحان تاکید می کنند و گفتمانی که فکر به وجود بیاورد، به عمق وظایف یک مداح می توان پی برد.
هدف نگارنده در این یادداشت تبیین وظایف مداحان نیست، بلکه نقدی به بخشی از مداحی است که از طرف انگشت شمار مداحانی در دهه محرم بعضا در استان بوشهر و شهرستان دشتستان دیده می شد.
زمانی انتقاد می شد که چرا باید فلان هیات مذهبی آن آقای مداح را از بیرون از استان دعوت کند و برای یک شب عزاداری {حالا بگذریم از اینکه آیا می شود عنوانش را گذاشت مجلس روضه خوانی و عزاداری یا مجلس خودنمایی مداح یا هیات}، پاکت هفت میلیونی به عنوان هدیه بدهند به ایشان و چرا از مداحان داخلی استان و شهرستان استفاده نمی کند و حال باید انگشت نقد را به سوی برخی داخلی ها گرفت که چرا برای مجلس عزاداری نرخ تعیین می کنند و گاهی می گویند شبی چهار- پنج میلیون!؟ چه شده شما را که چنین با خون حضرت اباعبدالله معامله می کنید؟ چه شده شما را که این گونه از احترامات مردم که به جنابان می گذارند، غره به خود شده اید؟ مگر شما چه کسی هستید؟ چه شده شما را که از الفاظ کربلایی، حاجی و استاد و فلان و بهمان این گونه برای خود برداشت کردید که کاره ای هستید در این دستگاه عظیم ملکوتی سیدالشهدا؟ مگر رهبر معظم انقلاب نفرمود یکی از وظایف سنگین مداحان ایجاد هدایت گری و جهت بخشی به سوی معرفت و حکمت بین مردم است؟ آیا با این گونه رفتارها و نرخ تعیین کردن و مدیر برنامه داشتن و اشعار سبک و نوع عزاداری و سینه زنی های غیر قابل قبول می خواهید معرفت در اذهان مستمعین ایجاد کنید؟ مگر حضرت حسین بن علی (ع) ته گودال افتاد که شما بالا نشین شوید؟
خطاب نگارنده به آن دسته از مداحان دلسوز و ستایشگران حقیقی و خاک خورده دستگاه سیدالشهدا (ع) نیست، بلکه خطاب به انگشت شمار آقایانی است که هیات و عزاداری را با استیج و پول بلیط کنسرت اشتباه گرفته اند.
تا در مورد گرفتن پول و تعیین قیمت برای مداحی کردن سخن گفته و نقد می شود، سریع روایات و احادیثی را از صله دادن اهل بیت به شاعران و مداحان در زمان حیات شان، بیان می کنید که البته ده ها نقد می شود به این گفته ی شما نمود. شما را چه شده که از مجالس اهل بیت گاهی قهر می کنید یا از بزرگ شدن کسی در کنارتان می هراسید؟ مگر رهبر معظم انقلاب در سال 1384 نفرمودند که اگر ما به واسطه انتصاب به اهل بیت (ع) خطایی انجام دهیم، خطای ما مثل خطای مردمِ عادی نیست؛ سنگین‌تر و سخت‌تر است.... ما و شما هر آبرویی به دست آورده ایم در بین مردم همه به برکت امام حسین علیه السلام است. چه شده که برای مجالس حضرت طاقچه بالا می گذارید و همه جا نمی روید و تعداد مستمع برایتان مهم است و گاهی می گویید اگر مستمع گریه نکند روضه را تمام می کنید؟! انتقاد به چه کسی کنیم؟ انتقاد به فلان مداح مشهدی و قمی کنیم یا به برخی داخلی ها...؟!
رهبر معظم انقلاب در سال 1392 فرمودند: اگر شما از لحاظ اخلاق، از لحاظ تدین، از لحاظ عفت، نمود تحسین‌آوری داشتید، همه آنچه را که عرض کردیم، به صورت مضاعف در مردم اثر خواهد کرد. اما اگر خدای نکرده بعکس شد؛ مردم نشانه تزلزل اخلاقی، نشانه عقب‌ماندگی از لحاظ اخلاق و رفتار و خدای نکرده عفت و این چیزها مشاهده کنند، اثر این هنرها و زیبایی‌هایی که در کار شما هست، از بین خواهد رفت؛ این را مراقب باشید... .
حالا خودتان قضاوت کنید!
نگارنده اگر بخواهد به اشعار و سبک های سینه زنی و سایر موارد مداحی و هیات انتقاد کند، به ده ها یادداشت نیاز دارد اما اکنون بحث دیگری مطرح است. البته نباید تمام انگشت اتهام را به سوی برخی مداحان گرفت؛ باید انتقاد شدید هم به مستمعین و مردمی نمود که بدون دلیل و صرفا از روی ظاهر، احترام و عزت فراوان به برخی می گذارند. زبان و موقعیت اجتماعی این اجازه را نمی دهد بیشتر از سخن گفت.
وقتی مسوولین هیات ها با چنین نرخ های نجومی راضی می شوند و از آن انگشت شمار مداحان دعوت می کنند و مستمعین هم با مداحان همراهی می کنند، باید منتظر سخیف تر شدن مجالسی به نام اهل بیت (ع) اما به کام دیگران در استان و شهرستان باشیم و مجالسی که جز رنگ و بوی دنیا، رنگ و بوی دیگری از آن مشاهده نمی شود و برخی هیات ها دوست دارند به هر وسیله ای شده هیات شان شلوغ شود و برخی مستمعین هم فقط می خواهند گریه کنند، گریه ای که هیچ گاه مقایسه منطقی و عقلانی شاید درون آن نباشد، گریه ای که گاهی به خاطر مباحث جعلی از زبان فلان مداح بیان می شود که در تاریخ و مقاتل معتبر نیست و... .
به قول آقای قرائتی: آقای مداح! برای مداحی پول تعیین می کنی این کار اشتباه است البته تعداد چنین افراد فعلا کم است. بدانیم که حضرت موسی(ع) به خاطر خدا به گوسفندان حضرت شعیب آب داد. ولی شعیب پاداش آب دادن را به او داد. اگر نعمتی رزق ما نباشد با زرنگی نمی توانیم آنرا به دست بیاوریم (اگر به دست هم آمد آخر روزی با شدت بدی از دست خواهد رفت).
در انتها نگارنده خاکسار آن مداحانی است که با پایه عشق و ارادات و انفاس اللهی خود خادم آن آستان بزرگ هستند و به رثای آل الله و اهل بیت مشغولند و با تمام وجودِ حقیقی خود به سیر در حکمت اللهی و علم و معرفت به خدا و اهل بیت مشغول هستند و ارادتمند آن ذاکرینی است که با نفس های گرم نَفس خود، مستمعین و پامنبری های خود را در عالم ملکوت سیر می دهند و به رشد شخصیت اللهی و روح شان مشغول هستند و بزرگ ترین صله ی خود را نوکری آستان اهل بیت می دانند و با هر پاکتی با هر مقدار هزینه ای افتخار می کنند که در مجالس اهل بیت ذکری گفته اند.
چه زیبا گفت آن شاعر که:
صدها مرتبه خولی ترم
اگر از روضه ی تو نانی درآورم
پاکتش را گرفتُ بعدش گفت
سر پیراهن تو دعوا بود
به خدا دستمزد قاتل تو
کمتر از مداح فلان جا بود.
