فکرشهر: «ملااحمد نراقی قرن نوزدهم می‌زیست و ضایع کردن عمر با توهمات را برنمی‌تافت.»
به گزارش فکرشهر، محمدعلی موحد، عرفان‌پژوه، تاریخ‌نگار و حقوق‌دان ایرانی و عضو پیوستهٔ فرهنگستان زبان و ادب فارسی، در شماره ۱۲۰ مجله بخارا نوشت:
«کفاره کسی که با خوردن آب یا با خوردن خاک روزه خود را عمدا باطل کرده، چه تفاوتی با هم دارد؟
۱. اولی باید برای هر روز یک مد طعام به فقیر بدهد و دومی باید برای هر روز به شصت فقیر طعام دهد.
۲. اولی نیاز به قضای روزه ندارد و دومی باید هم قضا کند و هم کفاره بدهد.
۳. اولی در انتخاب نوع کفاره آزاد است و دومی باید کفاره جمع بدهد.
۴. اولی باید دو ماه روزه بگیرد و دومی باید به شصت فقیر طعام بدهد.
این که در بالا خواندید، آخرین سوال از بیست‌وپنج سوال زیر عنوان «فرهنگ و معارف اسلامی» (شماره ردیف ۷۵) که همین امسال – صبح پنج‌شنبه ۹۶/۴/۱۵ – در آزمون عمومی کنکور برای «گروه آزمایشی علوم ریاضی و فنی (آزمون سراسری ورودی دانشگاه‌های کشور – سال ۱۳۹۶) مطرح شده است.
و این عبارت از قول «امام خمینی (ره)» بر گوشه سمت راست بالای صفحه اول دفترچه شماره یک مشتمل بر سوالات نقش بسته است: «اگر دانشگاه اصلاح شود، مملکت اصلاح می‌شود.»
ظاهر امر دلالت دارد بر این که به نظر طراحان این سوالات، که مدیران و مدبران نظام آموزشی کشور و متولیان نظارت بر صحت و سلامت آن نظام هستند، اصلاح دانشگاه متوقف است بر این که دانش‌آموز پیش از ورود در ساحت مقدس دانشگاه باید با حداقلی از فرهنگ و معارف اسلامی آشنا باشد و این سوالات نموداری از آن حداقل است.
این که گفتم «حداقل»، مبتنی بر این ملاحظه است که سوالات برای «گروه آزمایشی علوم ریاضی و فنی» طرح شده است و نه برای مثلا گروهی که بخواهد در علوم اسلامی توغل داشته باشد و متخصص و صاحب‌نظر در این علوم به شمار آید.
پس برمی‌گردیم به سوالی که متن آن را در صدر مقال آوردیم: سوال مبتنی است بر این فرض که ماه رمضان است و شخصی مسلمان در ۳۷ درجه حرارت طبیعی بدن، که به لحاظ فیزیکی در کمال صحت و سلامت است، تصمیم می‌گیرد که عمدا روزه‌خواری کند. این شخص محترم که یک بشقاب خاک و یک قدم آب در جلوی خود دارد و می‌خواهد روزه واجب را با خوردن یکی از آنها بشکند و چون در عین ارتکاب به معصیت روزه‌خواری هم مقید به احکام شرع است و هم ذهنیتی حسابگر دارد، می‌خواهد ببیند کدامیک بیشتر صرفه می‌کند: اول آب را بخورد بعد خاک را؟ یا بالعکس روزه را با تناول مشتی از خاک بشکند و آنگاه قدح آب را سربکشد؟ ارتکاب کدام دو شق معصیت، برایش سهل‌تر و مقرون به صرفه‌تر خواهد بود؟
دانش‌آموزی که در برابر چنین مساله‌ای قرار می‌گیرد، قاعدتا باید در سلامت عقل چنین آدمی شک بکند؛ کسی که عالما و عامدا می‌خواهد خاک بخورد تا به شرف عظیم روزه‌خواری نائل آید! همچو آدمی مسلما دیوانه است و دیوانه مرفوع‌القلم است. شرع برای عقلاست نه برای مجانین.
آری، آن شخص مفروض، آن معصیت‌کارِ سیه‌روزگار را دیوانه باید خواند اما کسانی را که چنین مسائلی را به نام «فرهنگ و معارف اسلامی» قالب می‌زنند و آن را شرط ورود نوجوانان به دانشگاه قرار می‌دهند، چه باید نامید؟
خامه چون اینجا رسید، ای مرد هوش
خون درون سینه‌ام آمد به جوش
زان که گفتم هاتفی در گوش جان
تو از آن ابله‌تری ای مستهان
مایه عمری گرامی داشتی
هین بیاور تا چه زان برداشتی
عمر خود دادی، گرفتی ای محزون
جزو دانی پر ز تخیل و ظنون
علم اگر این است، بگذار و برو
صد شتر زین علم، نزد من دو جو
این شعرها از من نیست؛ از عالم مجتهد صاحب‌نظر علامه‌الفقها ملااحمد نراقی، صاحب مثنوی معروف «طاقدیس» است. او شکایت دارد که چرا «علم فقه احکام» دستخوش تخیلات و به «سد» و مانعی در راه کمال مبدل شده است. چرا وقت و عمر طلبه‌ها را با طرح این قبیل مسائل تباه می‌کنند؟
نراقی قرن نوزدهم می‌زیست و ضایع کردن عمر با این توهمات را برنمی‌تافت. چرا فقهای عصر کامپیوتر و الکترونیک دم‌برنمی‌زنند و اجازه می‌دهند این نوع مسائل به عنوان «فرهنگ و معارف اسلامی» مطرح شود و نسل جوان را بیش از آن چه هست، از دین و دانش بیزار گرداند؟»
